Κυριακή 3 Απριλίου 2022

«Μνήμη νεκρών»

«Η πόλη μας γεμάτη νεκρούς, που κανείς δεν τους συνόδεψε στη στερνή κατοικία τους. Η ωραία αυγή που αναδείχνει τα άνθη, φωτίζει συχνά πτώματα στους δρόμους. Πρόσωπα κρεουργημένα. Δίχως μύτη κι αυτιά. Αίματα στο πεζούλι της αυλόπορτας. Στο πεζοδρόμιο. Μπροστά στο παράθυρο του υπογείου. Στο σπίτι και στο μαγαζί άντικρυ που στρίβει ο δρόμος. Στο άκτιστο κοντινό οικόπεδο. Στον τοίχο του διπλανού μεγάρου. Απάνω στις επιγραφές των σοβαντισμένων, δίχως πολλά κουφώματα, τοίχων. Καταγής δίπλα στ’ αυλάκι για το νερό της βροχής. Στα χώματα και τα γκρεμίσματα απάνω αίματα. Στους συνοικισμούς με τ’ ανακατωμένα και ημιτελή οικήματα. Στα ερυμνά ιστορικά κάστρα των προγόνων. Στη ρίζα σιμά ενός ισχνού δέντρου μπροστά στην εκκλησία. Στο πάρκο όπου πάει ο κόσμος και σεργιανά και τα παιδιά παίζουν. Αίματα. Εδώ αφήκε τον ίσκιο του ένας, εκεί ο άλλος. Παιδιά, εικοσάχρονοι νέοι, έφηβοι, άντρες. Ένας αδελφός μαζί με την αδελφή του. Κοντά στο εικονοστάσι με τ’ αναμένο καντήλι και το σταυρό. Που πρώτα να προφτάσουν να βάλουν κάγκελα, για να ξεχωρίζουν οι στράτες των ζωντανών, από τους δρόμους των νεκρών; Οι νεκροί αλλάζουν την όψη της πόλης. Παντού η μνήμη δημιουργεί παραισθήσεις θυμιάματος και λιβανιού. Τρομάζεις μήπως βγουν βρυκόλακες. Ο γήλοφος άντικρυ στο οίκημα των κρατουμένων ισοπεδόθηκε. Υπέρ αναπαύσεως διαβάζει ο παπάς επί κενοταφίου, ονόματα. Τα γραμμένα χαρτιά έχουν γεμίσει το στενό χώρο της Προσκομιδής, κάτω από τον “οβελία”, τον Χριστό της εσχάτης ταπείνωσης. Την μετέπειτα άνοιξη ένα κατάλευκο αρνάκι έβοσκε το πράσινο χορτάρι ενός ομαδικού τάφου, “ων Κύριος οίδε τα ονόματα”».


ΝΙΚΟΣ ΓΑΒΡΙΗΛ ΠΕΝΤΖΙΚΗΣ. (51994). Μητέρα Θεσσαλονίκη. Αθήνα: Κέδρος, σσ. 23-24.

«Στην εκκλησιαστική κοινωνία δεν νοείται ανωνυμία. (Ο φρικαλέος νεολογισμός επώνυμος είναι μια άλλη κακή ιστορία). Γι’ αυτό και η Εκκλησία μνημονεύει ονόματα, και όσα δεν είναι γνωστά, τα γνωρίζει ο Θεός. Στο σώμα της Εκκλησίας δεν υπάρχουν επώνυμοι!»

ΝΙΚΟΣ ΜΑΤΣΟΥΚΑΣ. (2006). Νεοελληνικός πολιτισμός και διανόηση. Θεσσαλονίκη: Πουρναρά, σ. 66.

3 σχόλια:

  1. "Μνήμη νεκρών", ένα εμβληματικό κείμενο του Πεντζίκη!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ναι, Γιώργο, εμβληματικό κείμενο! Συμφωνώ. Αυτές τις μέρες δουλεύω την έννοια του "Θανάτου" στην Α΄ Λυκείου και την έννοια της "Παράδοσης" στη Β΄ Λυκείου. Και στις δύο τάξεις τέτοια κείμενα, και άλλα πολλά (όπως του Ζήσιμου Λορεντζάτου, του Γιάννη Τσαρούχη), έχω την αίσθηση ότι αξίζει να δίνονται στους μαθητές και τις μαθήτριές μας, με στόχο να σκέφτονται και να αναζητούν το νόημα της ζωής, του θανάτου και πως γι' αυτά κάμει λόγο η παράδοσή μας. Σ' ευχαριστώ για το σχόλιο. Καλή εβδομάδα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Αγαπητέ Γιώργο, καλή σου μέρα και καλή εβδομάδα. Αξέχαστος δάσκαλος και ο Νίκος Ματσούκας. Το κείμενο που συνοδεύει τον Πεντζίκη, κι αυτό εξαιρετικό!

    ΑπάντησηΔιαγραφή