«Ξέρουμε όλοι ότι για τον έφηβο το πρόβλημα της προσωπικής του ανάπτυξης και αναγνώρισης είναι πρωτεύον. Αν το σχολείο και ο παιδαγωγός δεν ανταποκριθούν στην ανάγκη αυτή του μαθητή, ο τελευταίος όχι μόνο δεν θα μπορέσει να αποδώσει στα μαθήματα, αλλά θα νιώσει και απειλούμενος. Στην περίπτωση αυτή οι πιθανότητες αντίδρασης είναι οι εξής: Ή ο μαθητής θα απωθήσει την ανάγκη του για προσωπική ύπαρξη και αναγνώριση και θα υποταγεί κυριολεκτικά στις απατήσεις της αγέλης (αλλοτρίωση). Ή θα επαναστατήσει ανοιχτά, οπότε θα θεωρηθεί απροσάρμοστος και θα αποβληθεί από το “υγιές” σώμα των προσαρμοσμένων, ή θα ακολουθήσει τη γνωστότατη για το “ελληνικό δαιμόνιο” στάση της “παραλλαγής” και υποκριτικής προσαρμογής· ή, τέλος, θα ακολουθήσει μια στάση που ως κύριο γνώρισμά της έχει μια έμμεση αντιδραστικότητα, που “προβάλλεται” μέσα από μια συμπεριφορά, “μικρών και μερικών επαναστάσεων”, όπως η “καζούρα”, οι ζημιές στο σχολείο, οι πολλές απουσίες κ.ά.».
«Μια σχέση δεν μπορεί να είναι σωστή αν δεν στηρίζεται σε μια φιλοσοφία της παιδείας που διευκολύνει την ανάπτυξή της. Η φιλοσοφική προοπτική τού σχεσιοδυναμικού παιδαγωγού, και ως προς τους σκοπούς και το περιεχόμενο της παιδείας, θ’ αποτελέσει ευνοϊκή προϋπόθεση της διαγραφόμενης παιδαγωγικής, αν αντλεί από τις εξής τελεολογικές θεωρήσεις της παιδείας:
α) Ότι πρόκειται για λειτούργημα αποκαταστάσεως του ανθρώπου. Στηρίζεται στην αλήθεια ότι στον άνθρωπο ενυπάρχουν η σχεσιακή απαίτηση του άλλου και η απαίτηση της διυποκειμενικής συνθήκης. […]
β) Αν ο παιδαγωγός πιστεύει ότι η μάθηση δεν υπηρετεί τη μερική, αλλά την ολική γνώση. Η μόρφωση πραγματώνεται με τη νοηματική συσχέτιση και αφομοίωση των πληροφοριών από το υποκείμενο. Μορφωμένο θεωρείται το άτομο που μέσα από την ενεργητική αφομοίωση των γνώσεων, προσεγγίζει την νοηματική ολότητα του περιβάλλοντος και γίνεται το ίδιο ενότητα, ολότητα, μορφή. […]
Επομένως, ο δάσκαλος δεν ξεχνά πως η παιδεία είναι στην υπηρεσία της ζωής του παιδιού. Οι στόχοι του μπορεί να φαίνονται μικροί και ταπεινοί αλλά είναι μέγιστοι: Θέλει τα παιδιά του σχολείου να τρέφονται με το ψωμί της παιδείας που τους προσφέρει, ν’ αναπτύσσονται σε αυτόνομες και συνάμα κοινωνικές προσωπικότητες. Θέλει να μάθουν, μέσα από τις παιδαγωγικές σχέσεις, να είναι ευτυχισμένα αναζητώντας πρακτικά και δυναμικά την ευτυχία όλων των άλλων. […]
γ) Τέλος, ότι η παιδεία αποτελεί κοινωνικό λειτούργημα μέγιστης πολιτικής οικονομικής και πολιτιστικής σημασίας. Ορθοτομεί ο δάσκαλος εκείνος που είναι κοινωνικά και πολιτικά συνειδητοποιημένος. Ο παιδαγωγός των σχέσεων έχει – πρέπει να έχει – την αίσθηση του κοινωνικού επαναστάτη, συνδυασμένη μ’ εκείνη του καλλιτέχνη, του δημιουργού».
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΟΣΜΟΠΟΥΛΟΣ. (1995). Σχεσιοδυναμική Παιδαγωγική του Προσώπου. Αθήνα: Γρηγόρης, σσ. 45, 410-411.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου