Η ομορφιά της ώρας του μαθήματος

«[…] γιατί η ώρα του μαθήματος δεν είναι ποτέ μικρό πράγμα, δεν είναι νεκρός χρόνος, δεν είναι αυτοματισμός, χωρίς νόημα, ρουτίνα χωρίς επιθυμία […] 

»Απεναντίας, ο αυτοματισμός είναι η νόσος του Σχολείου, η κατεξοχήν παθολογία του λόγου του Πανεπιστημίου, καθώς ανακυκλώνει μια γνώση που αποβλέπει ανώνυμα στην επανάληψη, καταργώντας την έκπληξη, το απρόβλεπτο, το ως τώρα ανήκουστο και άγνωστο, καθιστώντας αδύνατο το συμβάν του λόγου. Ιδού ο άσπονδος εχθρός του εκπαιδευτικού έργου: η τάση ανακύκλωσης και αναπαραγωγής μιας γνώσης όμοιας πάντα με τον εαυτό της. Είναι το φάντασμα που ίπταται από πάνω μας και έχει τη δύναμη να υπαγορεύει θανατηφόρα τους όρους άσκησης του εκπαιδευτικούς μας έργου: το να αφήνεται κανείς σε ό,τι έχει ήδη γίνει, λεχθεί ή ιδωθεί, συρρικνώνοντας την αγάπη για τη γνώση στην απλή διαχείριση μιας γνώσης που δεν επιφυλάσσει πια καμία έκπληξη. Σε αυτή την περίπτωση, δεν έχουμε να κάνουμε με τη μετάδοση μιας ζωντανής ειδημοσύνης, αλλά με διανοητική γραφειοκρατία, παρασιτισμό, πλήξη, λογοκλοπή, κομφορμισμό. Μια γνώση αυτού του είδους δεν θα μπορούσε να αφομοιωθεί χωρίς να προκαλέσει ασφυξία, πνευματική ανορεξία, αηδία. Το Σχολείο όμως δεν είναι κατά κύριο λόγο αυτό. Προσπαθούν να το αποδείξουν καθημερινά δάσκαλοι σε κάθε βαθμίδα εκπαίδευσης: η πραγματική καρδιά του Σχολείου αποτελείται από ώρες μαθήματος που θα μπορούσαν να θεωρηθούν περιπέτειες, συναντήσεις, πνευματικές εμπειρίες και βαθιές συγκινήσεις. Διότι αυτό που μένει από το Σχολείο την εποχή της εξάχνωσής του είναι η ομορφιά της ώρας του μαθήματος».

MASSIMO RECALCATI. (2020). Η ώρα του μαθήματος. Για την ερωτική διάσταση της διδασκαλίας, μτφρ. Άννα Πλεύρη, Γιοβάνα Βεσσαλά, επιμέλεια – θεώρηση μετάφρασης Τάκης Γκόνης. Αθήνα: Κέλευθος, σσ.15-16.