Σάββατο 13 Σεπτεμβρίου 2025

Ένα από τα τρία μουστάκια· τα άλλα δύο σ' άλλη ανάρτηση

«Όταν η παράδοση μιλάει για αυτεξούσιο του ανθρώπου, εννοεί την ανωτερότητά του απέναντι σε κάτι που πρέπει να υπακούσει. Όποιος βούλεται επιβάλλει μέσα του υπακοή. Αλλά που υπάγεται ο καταναγκασμός, η καταπίεση, η αντίσταση, η ταραχή που προκαλεί η βούληση; Κατά την πάγια φιλοσοφική συνήθεια, αυταπατώμεθα αποκρύπτοντας ταχυδακτυλουργικά τη δυαδικότητα κάτω από τη συνθετική έννοια “εγώ”, με αποτέλεσμα να συνάγουμε ένα ολόκληρο κομπολόι από διαβλητά συμπεράσματα, όπως εκείνο που φρονεί ότι η βούληση και η πράξη είναι ένα και το αυτό. Έτσι το αυτεξούσιο υποδηλώνει την ευφορία του βουλητικού υποκειμένου, που επιτάσσει και εν ταυτώ ταυτίζεται με την επιτέλεση της πράξης. Στην τέρψη του όμως προσθέτει και τις δραστήριες υπο-βουλήσεις ή υπο-ψυχές, που δεν είναι άλλες από τα συναισθήματα της ικανοποιημένης ανωτερότητας. Πράγμα που σημαίνει ότι η πολλότητα θυσιάζεται στην ενότητα· το σώμα, σαν συγκρότημα πολλαπλών ψυχών, υπάγεται κι αυτό στο έν. “Η πράξη είμαι εγώ”, λέει ο Νίτσε παρωδώντας τη φράση “το κράτος είμαι εγώ”. Άρα σε τι έγκειται αυτή η προφανής ηθικοποίηση του φαινομένου; Στο γεγονός ότι οι πολλαπλές ζωτικές δυνάμεις αποσιωπώνται για να αναγορευθεί το εγώ δεσπόζουσα δύναμη».


ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΠΑΓΙΩΡΓΗΣ. (2006). Τα τρία μουστάκια. Ψιχία μηδενισμού. Αθήνα: Καστανιώτης, σ. 23.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου