Δευτέρα 24 Αυγούστου 2020

Ο Πατροκοσμάς ο Αιτωλός του +παπα-Γιώργη Μεταλληνού

Γράφει ο ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ Ι. ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ

Στα 1999, ευρισκόμενος στη Μυτιλήνη κι αρχίζοντας τη διδακτική μου διακονία σε διάφορα σχολεία απομακρυσμένων χωριών του νησιού, ένα από τα περιοδικά που τότε κυκλοφορούσαν σ’ αυτήν την Αιολίδα πόλη, μού ζήτησε να βρω δύο προσωπικότητες εγνωσμένου ιστορικού κύρους, οι οποίες θα κατέθεταν άρθρο τους για ένα αφιέρωμα που ετοίμαζε για τα 220 χρόνια από την κοίμηση του Πατροκοσμά του Αιτωλού. Το περιοδικό υπό τον τίτλο Πορεία και εκδότρια την κα Ελένη Γιακαλή, σύζυγο του τέως Δημάρχου Μυτιλήνης Νάσου Γιακαλή, φρόντισε να αφιερώσει κάποιες σελίδες τού περιοδικού στον μεγάλο διδάχο τού Γένους Κοσμά τον Αιτωλό. Η πρόσκληση που προσωπικά έκαμα προς τον μακαριστό πια +παπα-Γιώργη Μεταλληνό (εκοιμήθη στις 19 Δεκεμβρίου 2019, ο Θεός ας αναπαύει την ψυχή του), να αποστείλει σχετικό άρθρο του είχε το ευχάριστο για εμένα αποτέλεσμα να μου εμπιστευθεί την επιλογή εκτεταμένου αποσπάσματος από το βιβλίο του Παράδοση και Αλλοτρίωση, βιβλίο ορόσημο για τις σπουδές γύρω από πρόσωπα και γεγονότα του Ελληνισμού των τεσσάρων τελευταίων αιώνων. Παραθέτω μικρό ενδεικτικό απόσπασμα που αναφέρεται στον οραματισμό τού Πατροκοσμά για το δούλο Γένος.


«Αληθινή πίστη (Ορθοδοξία), γνήσια παιδεία (ελληνορθόδοξη), αυθεντική κοινωνικότητα (κοινοβιακό ιδεώδες) είναι το τριαδικό ιδανικό τού αγίου Κοσμά, που θέλει για θεμέλιο της ενότητας του Γένους. Εδώ όμως αναδύεται δικαιολογημένα το ερώτημα: Ποιος ήταν ο απώτερος οραματισμός του; Σε τι απέβλεπε ο αγώνας του; Δεν είναι δύσκολο να απαντήσουμε, γιατί το διατρανώνει ο ίδιος στο κήρυγμά του. 
»Ο άγιος Κοσμάς απέβλεπε σε μια Πατρίδα “κατοικία του Θεού, κατοικία των αγγέλλων”. Ο αγώνας του αποσκοπούσε στη χριστοποίηση της ελληνικής κοινωνίας, στην εκκλησιαστικοποίηση, δηλαδή στην ενχρίστωσή της. Τούτο όμως θα ήταν δυνατόν μόνο με την ορθοδοξοποίηση του Έθνους. Με τον αναβαπτισμό του στην ορθόδοξη παράδοσή του. Σήμερα, οι συμβιβασμένες και εκκοσμικευμένες συνειδήσεις μας θα τον αποκαλούσαν ουτοπιστή. Ήταν όμως τόσο ουτοπιστής, όσο ο Κύριος ή οι Απόστολοι Του. Δεν είναι όμως ουτοπισμός αυτό που τον συνέχει, αλλά πνευματοκρατικός ρεαλισμός. Έθεσε τα θεμέλια της νεώτερης ελληνικής κοινωνίας και έγινε ο πρωταγωνιστής για τη δημιουργία τού νεώτερου ελληνικού ήθους, για την αναγέννηση του Ελληνισμού, όχι μόνο φυλετικά νοουμένου», (βλ. +Πρωτοπρ. Γ. Δ. ΜΕΤΑΛΛΗΝΟΣ. (1986). «Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός. Απόστολος της ενότητας του Γένους», στο: Παράδοση και αλλοτρίωση. Αθήνα: Δόμος, σ. 107).
Στο σημείο αυτό εγείρονται τα εξής δύο καίρια ερωτήματα: Πρώτον, στο σημερινό ελλαδικό κρατίδιο, είναι άραγε αναγκαία μια ανασύστασή του, που να τείνει στον επαναπροσδιορισμό της ιστορικής κληρονομιάς, και που να έχει ως βάση τον οραματισμό τού Πατροκοσμά του Αιτωλού; Και δεύτερον, υπό τη σημερινή πλήρως εκκοσμικευμένη νοοτροπία τού λαού μας, είναι πράγματι ουτοπικό και φαντασιακό το όραμα του Πατροκοσμά για μια χριστιανική Ρωμηοσύνη; 
Την απάντηση σ’ αυτά τα δύο ερωτήματα, οφείλουμε κάποτε να αναζητήσουμε στην προσωπική τού καθενός μας αυτοσυνειδησία, για να ξαναβρούμε τη χαμένη ταυτότητά μας, για να ξανασταθούμε μια μέρα πάλι στα πόδια μας. 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου