Άραγε σ’ αυτόν τον τόπο ήρθε ποτέ ο Χριστός;

Γράφει ο ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ Ι. ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ

Για ακόμη μια χρονιά δήμοι και εκκλησιές, δήμαρχοι και κληρικοί, ετοιμάζουν την επίδειξη του δικού τους «επιταφίου», σε δρόμους και σε σοκάκια πολλών πόλεων. Η λαϊκή εθιμοταξία, καθώς φαίνεται, για τα καλά μπήκε κι αυτή στο περιθώριο. Αφήνω στην άκρη την άγνοια θεολογικής γνώσης τι γιορτάζουμε τη Μεγάλη Παρασκευή. Ακατήχητος λαός.

Κι απόψε, στην περιφορά του Επιταφίου, φαναράκια θα πετάξουν στον ουρανό, στρατιωτικές μπάντες και στρατιωτικά αγήματα θα βρίσκονται δίπλα στον ιερό κουβούκλιο, αντί των Μυροφόρων. Άραγε σ’ αυτόν τον τόπο ήρθε ποτέ ο Χριστός; 

Την ανευλαβή περιφορά του Επιταφίου, δεκαετίες πριν, την είχε καυτηριάσει κι ο Γιώργος Σεφέρης: «Στον Επιτάφιο, στον Άι-Δημήτρη το Λαμπαδιάρη. Ο Επιτάφιος της Στέρνας. Στεκόμασταν αντίκρυ στην εκκλησιά στους πρόποδες του Φιλοπάππου. Κεριά αναμμένα τριγύρω και αντίκρυ. Η σκοτεινή Ακρόπολη (όχι φωταγωγημένη, ευτυχώς) δεξιά. Ευωδιά από το θυμάρι. Τα ίδια δεδομένα, όπως τότε, όμως τόσο πιο μακριά από τις ρίζες, και τόσο χαλασμένοι οι άνθρωποι· ρωτιέται κανείς γιατί ήρθαν – κουβεντιάζουν μεταξύ τους, όπως στον καφενέ· ήρθαν από συνήθεια που γίνεται ολοένα χωρίς περιεχόμενο. Και τ’ αυτοκίνητα στο στενό δρόμο, ανάμεσα στην εκκλησιά και το λόφο, χαλνάν τον κόσμο με τα κλάξον. Αίσθημα πως η Ελλάδα, όπως τη δείχνει η Αθήνα, ολοένα στραγγίζει». Μέρες Θ΄, ΄1η Φεβρουαρίου 1964 – 11 Μάη 1971, φιλολογική επιμέλεια Κατερίνα Κρίκου – Davis, εκδ. Ίκαρος, Αθήνα 2019, σ. 43.

Ο Επιτάφιος Θρήνος· [στο: ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΤΡΙΝΕΛΗΣ – ΑΓΑΠΗ ΚΑΡΑΚΑΤΣΑΝΗ – ΜΑΡΙΑ ΘΕΟΧΑΡΗ. (1974). Μονή Σταυρονικήτα. Ιστορία – Εικόνες – Χρυσοκέντητα. Αθήνα: Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος].