«Έκφραση» για τα ΤΕΜΠΗ

Γράφει η ΜΑΡΙΤΑ ΣΤΕΦΑΝΕΛΛΗ· Φοιτήτρια στη Νομική Σχολή του ΕΚΠΑ

Είχα αποφασίσει να μην γράψω τίποτε για αυτό το θέμα. Μερικές φορές τα λόγια, είτε αυτά που στολίζουν ένα κομμάτι χαρτί, είτε αυτά που γεννιούνται προφορικά, δεν έχουν τη δύναμη να περιγράψουν τις καταστάσεις. Αυτό το κείμενο που γράφω τώρα αποτελεί περισσότερο αποτέλεσμα μιας παρορμήσεως, μιας ανάγκης για έκφραση που μόνο η γραφή θα μπορούσε να κατευνάσει. Σκοπός μου δεν είναι ούτε να καταλήξω στο κοινότοπο συμπέρασμα ότι «ζούμε σε δύσκολους καιρούς», ούτε να προβώ σε άλλη μια καταμέτρηση των ενόχων. Πιστεύω, ή μάλλον θέλω να πιστεύω, πως κάθε λογικός άνθρωπος κατανοεί ότι το δυστύχημα προκλήθηκε εξαιτίας όχι μόνο του «ανθρώπινου λάθους» ενός σταθμάρχη, αλλά και όλων εκείνων που αν και είχαν αναλάβει ευθύνες όσο αφορά το θέμα αδιαφόρησαν. Για άλλη μια φορά, οι παθογένειες που μαστίζουν την, πολιτική κυρίως, ζωή της χώρας μας εκδηλώθηκαν με τον πιο φρικτό τρόπο: την απώλεια ζωών.

Ίσως θα αναρωτιέστε πού προσπαθώ να καταλήξω. Δυστυχώς, αυτή τη φορά ούτε εγώ έχω τη δυνατότητα να σας δώσω μια κάποια απάντηση. Δεν μπορώ ούτε να φανταστώ τον πόνο που βιώνουν οι συγγενείς και φίλοι των θυμάτων, την οργή που δικαίως θα τους κατακλύζει. Έτυχε να μην βρεθώ σε αυτό το τρένο. Έτυχε να μην βρεθεί εκεί ούτε κάποιος αγαπημένος μου άνθρωπος. Έτυχε. Με τεράστια δυσκολία καταφέρνω να διανοηθώ ότι ζω από καθαρή τύχη, και όλα αυτά εξαιτίας των ατόμων -διότι δυσκολεύομαι να τους αποκαλέσω ανθρώπους- που ήταν υπεύθυνα για την ασφάλεια των επιβατών. Εξαιτίας όλων εκείνων που, ακόμη και τώρα, θα καταφέρουν να κρυφτούν και να φορτώσουν σε άλλους την ευθύνη και θα συνεχίσουν τη ζωή τους με ήσυχη συνείδηση. Εκείνων που κατά πάσα πιθανότητα δεν έχουν μπει ποτέ τους σε τρένο και που η ανάγκη για εκσυγχρονισμό του σιδηροδρόμου αποτέλεσε απλά άλλο ένα χαρτί σε μια στοίβα ανιαρών υποχρεώσεων. Δεν θα αναφερθώ καν στον τουλάχιστον απαράδεκτο τρόπο με τον οποίο αντιμετώπισαν, ή μάλλον εμπορευματοποίησαν καθοδηγούμενα πάντα από την εκάστοτε πολιτική τοποθέτησή τους, τα μέσα μαζικής ενημέρωσης τα γεγονότα. Η ενημέρωση είναι άλλος ένας τομέας που πάσχει στη χώρα μας και αυτό πρόδηλα παρατηρήθηκε και στη συγκεκριμένη περίπτωση.

Μετά από όλα αυτά, πώς είναι δυνατόν ο λαός να νιώσει εμπιστοσύνη στο κράτος; Ότι ως μέλος αυτής της κοινωνίας, ως πολίτης αυτής της χώρας, ο καθένας μας θα είναι αποδέκτης μιας, στοιχειωδώς έστω, ορθής αντιμετώπισης από τους έχοντες εξουσία; Νομίζω πως το μόνο πράγμα που αξίζει να τονίσει κανείς υπό αυτές τις συνθήκες είναι το εξής: ό, τι κι αν ειπωθεί, ό,τι κι αν γίνει τώρα, τα θύματα θα παραμείνουν θύματα και οι πληγές των παθόντων αθεράπευτες. Αυτό όμως, σε καμία περίπτωση δεν σημαίνει πως οφείλουμε να δεχτούμε τα γεγονότα ως απόδειξη της αδυναμίας μας και να υιοθετήσουμε μια στάση παθητική θεωρώντας οποιαδήποτε πράξη ανώφελη. Ίσα-ίσα αυτή η μέρα θα πρέπει να αποκτήσει σημαντική θέση στη μνήμη μας και να μετατραπεί σε ισχυρό θεμέλιο για τις αξιώσεις μας έναντι της εξουσίας. Να παλέψουμε ώστε να μην επαναληφθεί ποτέ ξανά μια τέτοια εγκληματική συμπεριφορά με τέτοιες συνέπειες. Να αντιδράσουμε, είτε αυτό σημαίνει να πάμε σε μια πορεία, είτε με την ψήφο μας, καταδικάζοντας τις κυβερνήσεις-διότι δεν είναι μόνο μια- που συνέβαλαν, και εν γένει τηρώντας μια στάση που θα αποσκοπεί στο να αποτραπούν παρόμοια εγκλήματα στο μέλλον.

Κλείνοντας θα ήθελα να παραθέσω ένα ποιητικό κείμενο, το οποίο έγραψα εκείνη τη μέρα. Αυτό που με ώθησε να γράψω δεν ήταν μόνο η φρικτότητα του δυστυχήματος. Ήταν και αυτό που ένιωσα όταν, την ίδια μέρα, μπήκα σε ένα βαγόνι του μετρό και φαινόταν ένα σκοτάδι να πνίγει όλους τους ανθρώπους που είδα εκεί μέσα. Για να το θέσω διαφορετικά, ο σιωπηλός θρήνος που γέμισε εκείνη τη μέρα τις καρδιές όλων και που σταδιακά έγινε και οργή για το άδικο. Αυτή η μαύρη σελίδα της ιστορίας μας θα παραμείνει ανεξίτηλα χαραγμένη στις μνήμες όλων. Από εδώ και πέρα κάτι ράγισε ανεπανόρθωτα μεταξύ πολίτη και εξουσίας. Προστέθηκε άλλο ένα έγκλημα στη μεγάλη λίστα. Χρέος μας είναι να προσπαθήσουμε να μην επαναληφθεί. Εδώ σταματάω αυτή μου την «έκφραση» όπως την αποκάλεσα εξ αρχής.

Πρώτη του Μάρτη

Έμαθα

Και αποφάσισα

να ψάξω.

Κι όμως

Σε όλες τις θάλασσες

Σε κάθε σπιθαμή γης

Σε κάθε σημείο π’ αγγίζει ο αέρας

Ίχνη από το άδικο

Φωνές γεννημένες στο παρελθόν

Και το παρόν

που ουρλιάζουν

ζητώντας δικαιοσύνη

ζητώντας πίσω τη ζωή τους

που άδικα χάθηκε

για να ταΐσει η απώλεια η δική τους

τους δυνατούς

και τους ανεύθυνους.

Μα αυτοί οι λίγοι

με τα ηνία στα χέρια

που κάθονται ψηλά και βλέπουν

αδιαφόρησαν ξανά

έστρεψαν για λίγο το βλέμμα

είπαν δυο λόγια δακρύβρεχτα

έδειξαν με το δάχτυλο

κάποιους «ενόχους»

Κι ας ήξεραν

Πως οι ίδιοι έφταιξαν

Πως στ’ αλήθεια έφταιξαν

και γύρισαν πίσω

στο φαγοπότι.

Οι άλλοι

Οι κοινοί δίχως εξουσία

Με σκυφτά κεφάλια

Πήγαν πάλι στις δουλειές τους.

Ο ουρανός συννέφιασε

Σκοτεινιάζει

Δεν κατάφερα να βρω

Πουθενά το δίκιο

Μόνο πόνο

Και η μέρα αυτή πέρασε

Δεύτερη του Μάρτη.

Τα μάτια των ανθρώπων σκοτείνιασαν.

Απόμεινε η φωνή τους

Που παλεύει

Ν’ αλλάξει τον κόσμο.

Ζωγραφική: Αδριανός (Σωτήρης). ΠΗΓΗ: ΕΙΚΑΣΤΙΚΟΝ