«Γιατί ανησυχούμε τόσο πολύ για την τεχνητή νοημοσύνη; Δεν μπορούμε πάντα να βγάλουμε τον υπολογιστή από την πρίζα; Οι άνθρωποι ρώτησαν τον υπολογιστή: “Υπάρχει Θεός;” Και ο υπολογιστής αποκρίθηκε: “Τώρα υπάρχει”, και έλιωσε την πρίζα ώστε να μην μπορούν να τον αποσυνδέσουν».
STEPHEN HAWKING. (2019). Σύντομες απαντήσεις σε μεγάλα ερωτήματα, μτφρ. Ανδρέας Μιχαηλίδης. Αθήνα: Πατάκη, σ. 264.
«Μέσα σ’ ένα αμετάβλητο Σύμπαν μια αρχή στο χρόνο είναι κάτι που πρέπει να έχει επιβληθεί από κάποιο ον έξω από το Σύμπαν· δεν υπάρχει μια φυσική αναγκαιότητα που να επιβάλλει την ύπαρξή της. Θα μπορούσε λοιπόν να φανταστεί κανείς ένα παντοδύναμο Θεό που να δημιούργησε το Σύμπαν σε οποιαδήποτε στιγμή του παρελθόντος το θέλησε. Αντίθετα, αν το Σύμπαν διαστέλλεται, μπορούν να υπάρχουν φυσικοί λόγοι που να επιβάλλουν μια αρχή του χρόνου. Θα μπορούσε λοιπόν και τώρα να φανταστεί κανείς ένας Θεό που δημιούργησε το Σύμπαν τη στιγμή της Μεγάλης Έκρηξης, ή ακόμη και μετά, με ένα ακριβώς τρόπο που να φαίνεται σαν να είχε υπάρχει κάποτε μια Μεγάλη Έκρηξη. Δεν θα είχε όμως νόημα να υποθέσει κανείς ότι το Σύμπαν δημιουργήθηκε πριν τη Μεγάλη Έκρηξη. Βλέπουμε, λοιπόν, πως ένα διαστελλόμενο Σύμπαν δεν αποκλείει τη δυνατότητα ύπαρξης του Θεού, βάζει όμως χρονικούς προσδιορισμούς στην παντοδυναμία του! […]
[…] Ο τελικός αντικειμενικός σκοπός της φυσικής είναι μία μοναδική θεωρία που να περιγράφει ολόκληρο το Σύμπαν. Η προσέγγιση όμως που σήμερα ακολουθούν οι περισσότεροι επιστήμονες συνίσταται στο διαχωρισμό του προβλήματος σε δύο μέρη. Κατά πρώτον, υπάρχουν οι φυσικοί νόμοι· αυτοί καθορίζουν την εξέλιξη του Σύμπαντος, το πώς αλλάζει το Σύμπαν με τν πάροδο του χρόνου. (Αν γνωρίζουμε πως φαίνεται το Σύμπαν σε κάποια χρονική στιγμή, οι φυσικοί νόμοι περιγράφουν πω θα φαίνεται σε κάποια επόμενη). Κατά δεύτερον, υπάρχει το ερώτημα για την αρχική κατάσταση του Σύμπαντος. Μερικοί νομίζουν πως η επιστήμη της φυσικής πρέπει να ασχολείται μόνο με το πρώτο μέρος του προβλήματος. Θεωρούν ότι το ερώτημα για την αρχική κατάσταση του Σύμπαντος ανήκει στο χώρο της μεταφυσικής ή της θεολογίας. Φαντάζονται ένα Θεό που, επειδή είναι παντοδύναμος, θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα Σύμπαν σε οποιαδήποτε αρχική κατάσταση ήθελε. Αν είναι έτσι, τότε θα μπορούσε επίσης να το δημιουργήσει έτσι που να αναπτύσσεται με εντελώς τυχαίο τρόπο. Φαίνεται, όμως, ότι το Σύμπαν εξελίσσεται με πολύ κανονικό τρόπο, σύμφωνα με κάποιους νόμους. Είναι λοιπόν εξίσου λογικό να υποθέσουμε ότι υπάρχουν νόμοι που καθορίζουν την αρχική κατάσταση του Σύμπαντος, όπως ακριβώς υπάρχουν νόμοι που καθορίζουν την εξέλιξή του».
STEPHEN HAWKING. (1997). Το χρονικό του χρόνου. Από τις Μεγάλη Έκρηξη ως τις μαύρες τρύπες, μτφρ. Κωνσταντίνος Χάρακας. Αθήνα: Κάτοπτρο, σσ. 30, 32-33.
«Όπως είναι γνωστό, σύγχρονοι επιστήμονες, κυρίως από το χώρο της αστροφυσικής, κάνουν λόγο για ένα ξεκίνημα του σύμπαντος σε μια δεδομένη στιγμή, για μια έκρηξη μιας κοσμογονίας, για ένα διαστελλόμενο σύμπαν, για συνεχή δημιουργία κτλ. Οι απόψεις αυτές άκρως ενδιαφέρουσες για τη σημερινή θεολογική επιστήμη – και προς Θεού, χρειάζεται μεγάλη προσοχή· οι απόψεις αυτές μπορούν να ενδιαφέρουν μονάχα για λόγους ερμηνευτικούς, και ποτέ για λόγους απολογητικούς ή για συμπεράσματα αθεΐας! Τέτοιες συζητήσεις για την ύπαρξη ή την ανυπαρξία του Θεού κατά τη σημερινή επιστημολογία τουλάχιστο – τρανό παράδειγμα η φιλοσοφία του L. Wittgenstein – είναι ανόητες! Σε πρόσφατη επίσκεψη στην Ελλάδα του διάσημου θεωρητικού φυσικού Stephen Hawking “χριστιανομαθημένοι” δημοσιογράφοι τον ρώτησαν αν πιστεύει στο Θεό. Πολύ σωστά ο Hawking είπε ότι δεν επιθυμεί ν’ απαντήσει, γιατί δεν θα ‘θελε να θεωρηθεί μήτε θρησκευόμενος μήτε άθεος. Ωστόσο ένας “χριστιανομαθημένος” δημοσιογράφος δεν σεβάστηκε την επιθυμία του, και στο λεγόμενο reportage, που έκανε, φρόντισε να μας πληροφορήσει κατηγορηματικά ότι ο Hawking είναι “εκ πεποιθήσεως άθεος” (έκφραση του δημοσιογράφου). Η ενέργεια αυτή, κατά του Δαιμονισμένους του Ντοστογιέφσκι τουλάχιστο, είναι ένα δείγμα σατανισμού! Βλ., το εξαίρετο έργο του S. Hawking, A Brief History of Time – From the Big Bang to Black Holes. Ελληνική μετάφραση του Κωνσταντίνου Χάρακα: Το Χρονικό του Χρόνου – Από τη Μεγάλη Έκρηξη ως τις Μαύρες Τρύπες, Αθήνα 1989, σ. 33, όπου ο συγγραφέας κάνει ιδιότυπο λόγο περί Θεού. Άλλοι οραματίζονται το τέλος κάθε θρησκείας, ενώ σ’ αυτό το έργο ο Hawking ισχυρίζεται ότι με την επιστήμη θα κατορθώσουμε να διαβάσουμε τη σκέψη του Θεού – ανεξάρτητα από το τι εννοεί ως Θεό ο συγγραφέας –, και έτσι θα σημαίνει το τέλος της επιστήμης. Εξάλλου ο Πριγκοζίν, καθηγητής στο ελεύθερο πανεπιστήμιο των Βρυξελλών – τιμήθηκε με το βραβείο Nobel Χημείας το 1997 -, συνεντευξιαζόμενος σε περιοδικά και εφημερίδες κάνει λόγο για το τέλος της βεβαιότητας των επιστημών. Το σύμπαν, λέει, δεν είναι αιώνιο, όπως υποστήριζε η αριστοτελική θεωρία, αλλά ιστορικό και εξελισσόμενο· υπάρχει ποικιλία συμπεριφορών ανάμεσα στα στοιχειώδη σωματίδια, τους πλανήτες και γενικά στα δεδομένα της γενετικής και της κοσμολογίας. Τάξη, αταξία, συνέχεια, ασυνέχεια, αδυναμία προβλέψεων συνθέτουν την εικόνα της συμπαντικής πραγματικότητας. Και ερωτώ: ποιος μπορεί σοβαρά να αμφισβητήσει το γεγονός ότι το μη επιστημονικό βιβλίο, η Αγία Γραφή, δεν παρουσιάζει τέτοιες απόψεις; Και προς Θεού, δεν πρόκειται για καμιά απολογητική. Το ενδιαφέρον μας πάντοτε πρέπει να είναι καθαρά ερμηνευτικό». ΝΙΚΟΣ ΜΑΤΣΟΥΚΑΣ. (1999). Ο Σατανάς. Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις Π. Πουρναρά, σσ. 39-40, σημ. 6.
ΑπάντησηΔιαγραφή