Πέμπτη 23 Απριλίου 2020

Για τις θρησκευτικές οργανώσεις: «Τι να πρωτοσυμμαζέψει κανένας από τα ασυμμάζευτα; Μωραίνει Κύριος»

«Σήμερα της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος. Χθες, παραμονή χτύπησαν στο Κεφαλάρι την εκκλησιά της Μεταμόρφωσης οι λεγόμενες θρησκευτικές οργανώσεις, για τις οποίες ο Κοζάνης Διονύσιος (Ψαριανός) είχε γράψει το 1962: “Μια είναι η αλήθεια, ότι η Εκκλησία είναι Σώμα και αι θρησκευτικαί Οργανώσεις είναι Σωματεία, δηλαδή παρασιτικοί οργανισμοί εις το Σώμα. Και άλλη μια είναι η αλήθεια σχετικά με τις θρησκευτικές Οργανώσεις, ότι όλαι ανεξαιρέτως, παρασυρόμεναι από έναν κατ’ αρχήν ειλικρινή ζήλον, καταλήγουν εις φανατισμόν και μισαλλοδοξίαν εναντίον ταύτης της Εκκλησίας…”. Αυτές είναι οι δύο αλήθειες για τις θρησκευτικές οργανώσεις. Παραλείποντας τις λεπτομέρειες, αρχίζομε τώρα να καταλαβαίνουμε τις συνέπειες του χωρισμού-μας από το Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης στα 1833 – και την υποταγή της Εκκλησίας στο Κράτος – αντίθετα με την πολιτική του Καποδίστρια (τον δολοφονήσαμε στα 1831), αλλά σύμφωνα με τη γνώμη του Κοραή (που πεθαίνει την ίδια χρονιά 1833) και με τους Βαυαρούς. Από μια παραξενιά της τύχης το Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης περιμένουμε σήμερα να ειρηνέψει την αυτοκέφαλη Εκκλησία της Ελλάδας – αυτοκέφαλη, αλλά που έχασε το κεφάλι-της – χωρισμένη πάντα από το Οικουμενικό Πατριαρχείο, αλλά πάντα αχώριστη από το Ελληνικό Κράτος και κρίσιμα διαβρωμένη από τις θρησκευτικές οργανώσεις (προχωρημένες ακόμα και στο Αγιονόρος). Τι να πρωτοσυμμαζέψει κανένας από τα ασυμμάζευτα; Μωραίνει Κύριος». 



ΖΗΣΙΜΟΣ ΛΟΡΕΝΤΖΑΤΟΣ. (2009). Collectanea. Αθήνα: Δόμος, σσ. 483-484, [842].

2 σχόλια:

  1. Κοζάνης Διονύσιος:” Ημείς ηνδρώθημεν εντός της Εκκλησίας. Δεν μετεπηδήσαμεν εκ της “αιθούσης” εις την Εκκλησίαν, ως άλλοι τινές…»

    (από απόσπασμα του βιβλίου μου «Η Εκκλησία κατά τη δικτατορία. Ιστορική και νομοκανονική προσέγγιση, Εκδ. Επίκεντρο, Θεσ/νίκη, 2017, Μέρος Α΄, Κεφ. 5: Oι θρησκευτικές οργανώσεις, σσ. 57-58).

    (…) Αντιθέτως, όπως θα δούμε παρακάτω, ο Αρχιεπίσκοπος Σεραφείμ (Τίκας), δεν είχε και δεν θέλησε ποτέ να αποκτήσει σχέσεις με τη «Ζωή» ή τις άλλες θρησκευτικές οργανώσεις, τις οποίες μάλιστα δεν δίσταζε να χαρακτηρίζει ως «παρεκκλησιαστικές» (68) υιοθετώντας, ουσιαστικά –με μια αυστηρότερη διατύπωση– την κριτική θεώρηση και άποψη περί των θρησκευτικών οργανώσεων που είχε διατυπώσει στις αρχές της δεκαετίας του ’60 ο Μητροπολίτης Κοζάνης Διονύσιος (Ψαριανός), ο οποίος είχε πει για τις οργανώσεις: «Μία είναι η αλήθεια, ότι η Εκκλησία είναι σώμα και αι θρησκευτικαί οργανώσεις είναι σωματεία, δηλαδή, παρασιτικοί οργανισμοί εις το Σώμα. Και άλλη μια είναι η αλήθεια σχετικά με τας θρησκευτικάς οργανώσεις, ότι όλαι ανεξαρτήτως παρασυρόμεναι από έναν κατ’ αρχήν ειλικρινήν ζήλον, καταλήγουν εις φανατισμόν και μισαλλοδοξίαν εναντίον αυτής ταύτης της Εκκλησίας […] Εις την «Αίθουσαν», εις τας «Ομάδας», εις τους «Κύκλους» εμπνέεται η πίστις ότι τίποτε υγιές δεν υπάρχει και δεν γίνεται εις την Εκκλησίαν. Έτσι επιτυγχάνεται μια μετανάστευσις του φρονήματος των πιστών˙ δεν φρονούν τα της Εκκλησίας αλλά τα της οργανώσεως εις την οποίαν ανήκουν και από την οποίαν πιστεύουν ότι πρέπει να ξεκινήσουν δια να διορθώσουν τα κακώς κείμενα εις την Εκκλησίαν […] Με όλην αυτήν την οργανωμένην δραστηριότηταν δεν παρέχεται εκκλησιαστική αγωγή εις τον λαόν. Πρόκειται περί ενεργειών ποιμαντικώς ανευθύνων και εκκλησιαστικώς αντικανονικών…» (69).

    [Υποσημ.:

    68. Ο Σεραφείμ στον ενθρονιστήριο λόγο του, θέτοντας ως «άμεσον προτεραιότητα την αποκατάστασιν της κανονικής τάξεως», σε συνδυασμό με την «ειρήνευσιν εις την Εκκλησία», θα ξεκαθαρίζει προς πάσα κατεύθυνση ότι δεν πρόκειται να δεχθεί παρεμβάσεις των ποικίλων θρησκευτικών οργανώσεων στα διοικητικά ζητήματα, τονίζοντας ότι «Εκκλησία πνευματικώς ευπλοούσα είναι η έχουσα ως κεφαλήν Επίσκοπον και όχι οργανώσεις παρεκκλησιαστικάς». Βλ. Χ α τ ζ η φ ώ τ η, Ιωάννη, Μ., Αρχιεπίσκοπος Σεραφείμ, 1913-1998, εκδ. Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα, 1998, σ. 454 και Τ σ α ο ύ σ η, Κώστα, «Μια ζωή αντάρτης. Η μακρά διαδρομή του μακαριστού Αρχιεπισκόπου κυρού Σεραφείμ», Το Βήμα, 12.04.1998. Πρβλ. υποσημ. 85 και 87.

    69. Βλ. Ψ α ρ ι α ν ο ύ, Διονυσίου, Μητροπολίτου Σερβίων και Κοζάνης, «Λόγος οικοδομής», εβδομαδιαίο γραπτό κήρυγμα της Ιεράς Μητροπόλεως Σερβίων και Κοζάνης, έτος Δ΄ (1962), αρ. φύλ. 34 και 37. Είναι χαρακτηριστική της αρνητικής στάσεως του Κοζάνης απέναντι στις θρησκευτικές οργανώσεις η κριτική την οποία ήσκησε σε μια «μετωπική» αντιπαράθεσή του με τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο, στη διάρκεια των εργασιών της «μικράς» Συνόδου της 18ης.05.1973. Συγκεκριμένα σε μια στιγμή κατά την οποία ο Κοζάνης θέλησε να διαφοροποιηθεί εκκλησιολογικά από τον προσκείμενο φίλα προς τις οργανώσεις Αρχιεπίσκοπο και το περιβάλλον του και να (απο-)δείξει ότι ανήκουν σε άλλα «κλίματα», χρησιμοποιώντας λόγο υπαινικτικό θα του πει: «Ημείς Μακαριώτατε ηνδρώθημεν εντός της Εκκλησίας. Δεν μετεπηδήσαμεν εκ της “αιθούσης” εις την Εκκλησίαν, ως άλλοι τινές. Επιτρέψατέ μου να είπω ότι εγεννήθημεν εις το Άγιον Βήμα [...] πονώμεν δια την Εκκλησίαν». Βλ. Πρακτικά Δ.Ι.Σ., 18ης.05.1973, εις Γ κ α τ ζ ι ρ ο ύ λ η, Νικοδήμου, Ιερώνυμος Κοτσώνης, ό.π., σ. 575). ]


    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Καλημέρα και Χριστός Ανέστη αγαπητέ Χάρη. Θερμές ευχαριστίες για τις παρεμβάσεις σου. Αν και οι θρησκευτικές οργανώσεις σήμερα βρίσκονται στο περιθώριο, η νοοτροπία τους εξακολουθεί να υφίσταται σε ενορίες, υπό το μανδύα ενός νεο-ευσεβισμού και με ονομασίες: "συντροφιές", "ορθόδοξα σωματεία" κ.λπ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή