Λίγες σκέψεις για τον Αρχιεπίσκοπο Αναστάσιο

Του Νικολάου Τσιρέβελου· Δρ Θεολογίας ΑΠΘ / ΕΔΙΠ Τμήματος Θεολογίας ΑΠΘ

Ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος (1929-2025) υπήρξε πρωτοπόρος της αναβίωσης της ορθόδοξης χριστιανικής μαρτυρίας στον κόσμο. Άνθρωπος του διαλόγου και της συμφιλίωσης εργάστηκε άοκνα για την ειρήνη και την ενότητα των Ορθοδόξων και των χριστιανών, αλλά και την αρμονική συνύπαρξη των θρησκευτικών ετεροτήτων.

Το επιστημονικό του έργο διέπεται από θεολογική εμβρίθεια και ταυτόχρονη αγωνία για ιεραποστολική αφύπνιση. Ανέπτυξε σπουδαίο εκκλησιαστικό και κοινωνικό έργο στην Αφρική, ενώ μέριμνά του υπήρξε η σάρκωση του λόγου του Θεού σε κάθε πολιτισμό. Τα χρονογραφήματά του αποτυπώνουν ρεαλιστικά τις ποικίλες δυσκολίες, αλλά και τη χαρά της διακονικής μαρτυρίας.

Μελέτησε τις Μεγάλες και Ζωντανές Θρησκείες με επί τόπια έρευνα και αντικειμενικό τρόπο. Διετέλεσε Καθηγητής Ιστορίας των Θρησκευμάτων στο Τμήμα Θεολογίας ΕΚΠΑ, υπήρξε Πρόεδρος (Συντονιστής) της Επιτροπής Παγκοσμίου Ιεραποστολής και Ευαγγελισμού του ΠΣΕ, Επίτιμος Πρόεδρος της «Παγκοσμίου Διασκέψεως των Θρησκειών για την Ειρήνη» (2006 κ.ε.). Ως Διευθυντής της Αποστολικής Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδας έθεσε τις βάσεις για τον επανευαγγελισμό μέσα από το κήρυγμα και τη χριστιανική αγωγή.

Το έτος 1992 η εκλογή του στην εκ θεμελίων κατεστραμμένη Εκκλησία της Αλβανίας αποτελεί την κορύφωση της ιεραποστολικής του διακονίας, ενώ μέχρι σήμερα κατόρθωσε μέσα από τεράστιες δυσκολίες να ανασυγκροτήσει την επί 23 έτη διαλυμένη Ορθόδοξη Αυτοκέφαλη Εκκλησία της Αλβανίας. Τα επόμενα έτη έλαβε πλήθος από τιμητικές διακρίσεις.

Έζησε και δίδαξε απλόχερα την Αγάπη του Χριστού, εργάσθηκε για την Ειρήνη, την Ενότητα και την Αλληλεγγύη με τρόπο αυτοθυσιαστικό και γι’ αυτό Αναστάσιμο.

Θυμάμαι την πρώτη φορά που τον συνάντησα στο πλαίσιο της έρευνάς μου. Με ξάφνιασε με την απλότητα, την ειλικρίνεια, τη γαλήνη, το νηφάλιο λόγο και την πατρική του υποδοχή. Ένας άνθρωπος με οικουμενικό έργο, παγκόσμια ακτινοβολία και αποδοχή, και συνάμα τόσο προσιτός, ταπεινός, αλλά και προσωπικός στη σχέση του!

Για τον βίο και το επιστημονικό έργο του έχουν γραφτεί αρκετές βιογραφίες, μεταπτυχιακές εργασίες, διδακτορικές διατριβές και άρθρα, ενώ έχω την αίσθηση ότι τα επόμενα χρόνια θα αυξηθεί η έρευνα για την επιστημονική του εργασία.

Εν κατακλείδι, για τον Αρχιεπίσκοπο Αναστάσιο ισχύουν περισσότερο τα λόγια του Νίκου Ματσούκα: «Ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος είναι ο κατά Γρηγόριον Θεολόγον κατορθωκώς βίον και λόγον».

Αιωνία η μνήμη του!

ΠΗΓΗ: Η τέχνη του θεολογείν