Η φύση "εκδικείται" όταν δεν την προστατεύουμε

Του ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ Ι. ΚΑΛΑΜΑΤΑ

Η φύση "εκδικείται" όταν δεν την προστατεύουμε. Ο μισός πληθυσμός της πατρίδας μας ζει στην Αττική. «Κουτσοί στραβοί στον Άγιο Παντελεήμονα» -όπως λέει ο σοφός λαός- ζουν στην Αττική και χτίζουν πανάκριβα σπίτια μέσα σε δάση και σε βουνά· πως τα καταφέρνουν και τα νομιμοποιούν, δεν είναι καθόλου δύσκολο να το καταλάβει κανείς. Κι ύστερα, όταν η πύρινη λαίλαπα τα κάψει ζητάνε και τα ρέστα τους. Ενώ, το ελλαδικό αθηναιοκεντρικό κρατίδιο, εδώ και διακόσια χρόνια, ανίκανο, ανάλγητο, απροετοίμαστο, να λέει ψέματα, και να μην μπορεί να προστατέψει πολίτες, δασικό και ζωικό πλούτο. Και σαν να μη φτάνει η πύρινη τραγωδία που βλέπουμε, δημοσιογράφοι και ΜΜΕ της πλάκας, μας «πληροφορούν» ότι τηλεπερσόνες της κακιάς ώρας, εγκατέλειψαν –έτσι μας λένε- τα σπίτια τους. Ποιες είναι αυτές που σώνει και καλά πρέπει να τις λάβουμε υπόψη μας; Και γιατί να τις λάβουμε υπόψη μας;

Κρίμα που ακόμα δεν έχουμε καταλάβει ότι ο ηθικός δεσμός της ζωής μας δεν περιλαμβάνει μόνο τα έλλογα όντα, αυτά, δηλαδή, που κάνουν σχέδια και προσπαθούν να είναι άξια για να ζουν μια ευτυχισμένη ζωή. Περιλαμβάνει και άλλα όντα που, κι αυτά, έχουν ένα δικό τους καλό, χαίρονται και υποφέρουν. Πρόκειται για τη φύση, την οποία αφήνουμε μόνη της και δεν την προστατεύουμε. «Μωρή φύση, μόνη σου είσαι, μόνος μου είμαι και εγώ. Πάρε ένα μπισκότο», λέει ο αξέχαστος Θανάσης Βέγγος στην ταινία του Θόδωρου Αγγελόπουλου «Το βλέμμα του Οδυσσέα».

Τώρα, αν η θεώρησή μας για τη φύση έχει ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα ή χαρακτηρίζεται από ευαισθησίες της «βαθιάς οικολογίας», αυτή είναι άλλη συζήτηση. Πάντως, εκείνο που αυτή τη στιγμή σοβαρά πρέπει να μας απασχολήσει είναι ότι «η Ελλάδα πεθαίνει», όπως με κλάματα αναφωνεί ο Βέγγος. «Πεθαίνουμε σα λαός, κάναμε τον κύκλο μας, δεν ξέρω πόσες χιλιάδες χρόνια, ανάμεσα σε σπασμένες πέτρες και αγάλματα, και πεθαίνουμε». «Αλλά αν είναι να πεθάνει η Ελλάδα, να πεθάνει γρήγορα, γιατί η αγωνία κρατάει πολύ και κάνει πολύ θόρυβο».

Edvard Munch, Η Κραυγή, 1893.