Γράφει η ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΑΝΤΩΝΑΚΕΛΛΗ· μαθήτρια της Β΄ Λυκείου του Πρότυπου ΓΕ.Λ. Μυτιλήνης του Πανεπιστημίου Αιγαίου
Ως μαθήτρια της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, νιώθω την ανάγκη να εκφράσω τις σκέψεις και τις ανησυχίες μου, σχετικά με το σύστημα πρόσβασης στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, δηλαδή τον ρόλο των Πανελλαδικών Εξετάσεων και κατ’ επέκταση του εκπαιδευτικού συστήματος. Αναρωτιέμαι αν, τελικά, η εκπαίδευση που λαμβάνουν οι μαθητές αποτελεί εφαλτήριο της επαγγελματικής και κοινωνικής τους προόδου στο μέλλον ή, τροχοπέδη στην εξέλιξή τους; Εδώ και χρόνια πια, στο σύστημα των Πανελλαδικών Εξετάσεων ασκείται οξεία κριτική, διότι αυτές στιγματίζουν αρνητικά τα εφηβικά χρόνια ενός νέου, αλλά και σε ένα σημαντικό ποσοστό, στην πραγματικότητα ελέγχουν το μέλλον του. Οι εξετάσεις αυτές αποτελούν αναπόφευκτο και αναπότρεπτο ανάχωμα στην επίδειξη από τους μαθητές των γνώσεων και των δημιουργικών τους ικανοτήτων. Βασίζονται κυρίως σε χρησιμοθηρικές γνώσεις, κάτω από το βωμό της κυριαρχίας των φροντιστηρίων, της απάνθρωπης παπαγαλίας ενός ολόκληρου σχολικού βιβλίου, που δεν μπορεί να συλλάβει ο ανθρώπινος νους πως ένας έφηβος μπορεί, βλέποντας την ερώτηση που θα του πέσει στις εξετάσεις, σαν φωτοτυπία πανομοιότυπη με το βιβλίο να διατυπώσει σ' ένα τετράδιο αυτό που χρειάζεται. Πως είναι δυνατόν στο φιλελεύθερο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα ο μαθητής να περιορίζεται να γράψει μια έκθεση στις τριακόσιες λέξεις, ή ένα λογοτεχνικό κείμενο με προσωπική τοποθέτηση ανάμεσα σε εκατό με διακόσιες λέξεις; Είναι δυνατόν αυτή η πρακτική να θεωρείται αξιολόγηση η οποία στοχεύει στην είσοδό του του σε ένα Πανεπιστήμιο; Δεν καταλαβαίνουμε πως ένα τέτοιο σύστημα περιορίζει την κριτική σκέψη των μαθητών, τις ιδέες τους, τη δημιουργικότητα και την πρωτότυπη έκφρασή τους;
Είναι δεδομένο ότι η κοινωνία ταλανίζεται από πληθώρα προβλημάτων όπως η ανεργία, η έλλειψη κοινωνικής συνείδησης, αλλά ακόμα περισσότερο από στασιμότητα ως προς την εξέλιξή της στον πνευματικό, τον τεχνολογικό, τον επιστημονικό και τον παραγωγικό τομέα και, εν γένει, στον τομέα της συνολικής ανάπτυξης του τόπου μας. Τα παιδιά περνούν έξι χρόνια στο Δημοτικό και από αυτό σιγά σιγά κάνουν το πρώτο βήμα στο αξιολογικό κριτήριο των Πανελλαδικών Εξετάσεων, που άλλο δεν είναι από την παπαγαλία. Όσο περνούν τα χρόνια, στο Γυμνάσιο, ενισχύεται η ικανότητα τους στην παπαγαλία και όχι στην «παπαγαλία της πράξης», αλλά της θεωρίας. Γι’ αυτό και το σύστημά μας πάσχει από έλλειψη πρακτικής εκπαίδευσης, στηρίζεται μόνο σε χρησιμοθηρικές γνώσεις και, τελικά, όλοι οι μαθητές και όλες οι μαθήτριες, ανεξαρτήτως κατεύθυνσης, γίνονται φοιτητές. Στη χώρα μας, εδώ και χρόνια, έχουμε πλεονασμό φοιτητών.
Είναι βαθύτατα λυπηρό το γεγονός ότι δεν υπάρχουν πρακτικά μαθήματα στο σχολείο, τα οποία να καλλιεργούν δεξιότητες και πνευματικές ικανότητες, οι οποίες θα αξιοποιηθούν στο μέλλον. Τέτοια μαθήματα είναι η γεωγραφία, η ρητορική, ο χορός, οι τέχνες...
Επιπροσθέτως, αξιοσημείωτη είναι η αναφορά στη θέση του οπορτουνισμού, στο εκπαιδευτικό μας σύστημα. Το φάσμα του οπορτουνισμού, ή αλλιώς νεποτισμού έρχεται σε αντίθεση τόσο με τις ανάγκες των μαθητών, όσο και με τα γενικά συμφέροντα της εργατικής τάξης. Γενικά, οπορτουνισμός σημαίνει αξιοποίηση συγκυριών που αποσκοπούν το προσωπικό συμφέρον και κέρδος, όμως, σημαίνει επίσης, το σωφρονισμό και την υποστήριξη προς πολιτικές δυνάμεις, όπως τα κόμματα, όπου οι ιδεολογίες που παλαιότερα τα συγκροτούσαν σήμερα έχουν εξαφανιστεί. Η κυριαρχία του οπορτουνισμού αποτελεί ανάχωμα στη ριζοσπαστικοποίηση των πολιτών και της συνείδησής τους, με αποτέλεσμα να μην σημειώνονται μεταρρυθμίσεις και κοινωνικές αλλαγές. Έτσι, όλα γίνονται μία συνήθεια, που κάνουν τους μαθητές και τις μαθήτριες, μαζί με του γονείς τους και τους εκπαιδευτικούς να πλήττουν.
Ειδικότερα τώρα, τα φροντιστήρια τα οποία αποτελούν βασική πηγή εκπαίδευσης πλέον και λειτουργούν ως τροφοί γνώσεων που θα βοηθήσουν το μαθητικό δυναμικό να πετύχει στις Πανελλήνιες Εξετάσεις, όπως συνήθως χαρακτηρίζονται, είναι γεγονός «παραπαιδείας» που, όμως, δεν έχουν την δυνατότητα να αποκτήσουν όλοι, καθώς η οικονομική κατάσταση της χώρας μας βρίσκεται για δεκαετίες σε κρίση. Άραγε με ποιό τρόπο θα πετύχει ένας μαθητής στις απαιτητικές Πανελλαδικές Εξετάσεις, οι οποίες έχουν ανάγκη τον φροντιστή, ο οποίος θα ασχοληθεί αποκλειστικά με κάθε μαθητή ξεχωριστά;
Εν κατακλείδι, όλα αυτά τα μαθήματα αλλά και οι τρόποι με τους οποίους διεξάγονται, συντελούν στην ιδεολογική ενσωμάτωση στο εκμεταλλευτικό σύστημα, που δεν πλήττει μόνο την Ελλάδα αλλά ολόκληρη τον κόσμο, διότι δεν υπάρχει πρακτικότητα σε πολλούς τομείς. Γι’ αυτό και το σημερινό ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα πάσχει σε ποιότητα, με έλλειμμα από τη μια μεριά επαναστατικότητας και οικονομικής εκμετάλλευσης από την άλλη. Είναι αναγκαίες, λοιπόν, οι αλλαγές που πρέπει να γίνουν, με στόχο να διαμορφώνουν τους μαθητές, ώστε να λαχταρούν να συμβάλλουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο στο μέλλον της χώρα μας, και όχι να ανυπομονούν να την εγκαταλείψουν για να εγκατασταθούν στο εξωτερικό, λαμβάνοντας απλά ένα χαρτί, χωρίς να έχουν κατακτήσει την πραγματική αξία της εκπαίδευσης.
ΠΟΛΥΚΛΕΙΤΟΣ ΡΕΓΚΟΣ. Κορίτσι στο μετρό, 1955, λάδι σε μουσαμά, 75Χ55 εκ. [Στο: Προσωπογραφίες Πολύκλειτου Ρέγκου (1925-1984). Δήμος Θεσσαλονίκης. Θεσσαλονίκη 1993, σ. 148].
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου