Τοῦ Μανώλη Κοττάκη
Πῶς ἡ Γαλλία ἀπαρνήθηκε τήν ταυτότητά της μέ τήν τελετή ἐνάρξεως τῶν Ὀλυμπιακῶν Ἀγώνων
ΟΙ ΤΕΛΕΤΕΣ ἐνάρξεως τῶν μεγάλων διοργανώσεων, ἰδιαίτερα τῶν Ὀλυμπιακῶν Ἀγώνων, μέχρι τίς μέρες μας, ἔχουν ἕναν στόχο: νά ἀναδεικνύουν τήν ταυτότητα καί τόν πολιτισμό τοῦ ἔθνους πού τούς φιλοξενεῖ. Τήν συλλογική σκέψη του μέσα στούς αἰῶνες
Καί βεβαίως τήν ματιά του γιά τόν κόσμο, μέσα ἀπό τήν ταυτότητά του. Εἶναι στήν οὐσία ἕνα καλωσόρισμα. Ἡ τελετή ἐνάρξεως τῶν Ὀλυμπιακῶν Ἀγώνων τοῦ 2004 στήν Ἀθήνα συνιστᾶ ἀξεπέραστο πρότυπο. Ἡ Γιάννα Ἀγγελοπούλου καί ὁ Δημήτρης Παπαϊωάννου κατάφεραν μέσα σέ πολύ λίγο χρόνο, μέσα στόν φυσικό χῶρο ἑνός σταδίου, νά περάσουν στόν πλανήτη, σέ περίληψη, δύο-τρία, τό πολύ, σημαντικά μηνύματα γιά τό τί εἶναι ἡ Ἑλλάδα γιά τόν κόσμο, γιατί ξεκίνησαν οἱ ἀγῶνες ἀπό αὐτήν καί τί ἤθελε νά σηματοδοτήσει στόν πλανήτη τήν συγκεκριμένη στιγμή. Ἦταν μία μίνιμαλ τελετή χωρίς χάος ἀπό ἐναλλασσόμενες εἰκόνες πού δημιουργοῦν σύγχυση καί ἐξαφανίζουν τά μηνύματα. Εἰκόνες τίς ὁποῖες ἔχουν κρατήσει ἀκόμα καί σήμερα στήν σκέψη τους ἑκατομμύρια ἄνθρωποι πού ἔκτοτε ἐπισκέπτονται τακτικά τήν Ἑλλάδα. Γιά αὐτό πού εἶναι.
Ἡ Ἑλλάς δέν χρειάστηκε νά προκαλέσει γιά νά ἐντυπωσιάσει. Ἁπλῶς προσπάθησε νά σκεφτεῖ. Νά δείξει ὅτι ἡ ἀπήχησις καί ἡ ἀκτινοβολία τῶν Ἐθνῶν δέν συναρτᾶται μέ τήν ἰσχύ καί τό μέγεθος τῶν κρατῶν ἀλλά μέ τήν εὐρύτητα τῆς σκέψεως καί τῆς κληρονομιᾶς πού φέρουν. Ἀρκεῖ νά τήν ὑποστηρίζουν καί νά τήν ἀνανεώνουν! Ὑπό τό φῶς αὐτῶν τῶν δεδομένων περιμέναμε μέ πολύ μεγάλο ἐνδιαφέρον τήν τελετή ἐνάρξεως τῶν Ὀλυμπιακῶν Ἀγώνων τῶν Παρισίων τῆς ἀδελφῆς Γαλλίας, καθώς αὐτοί ἐπέστρεψαν γιά μία ἀκόμη φορά στήν Εὐρώπη, τήν μήτρα τοῦ δυτικοῦ πολιτισμοῦ. Ὅπου δυτικοευρωπαϊκός πολιτισμός εἶναι χωρίς ἀμφιβολία ὁ ἀρχαῖος ἑλληνικός πολιτισμός, ὁ ρωμαϊκός πολιτισμός καί ὁ χριστιανισμός. Καί βεβαίως ὁ διαφωτισμός. Ὁ διαφωτισμός, ὄχι ὁ ἀποφωτισμός.
Ἡ Γαλλία εἶναι ἡ εὐρωπαϊκή πρωτεύουσα τοῦ γούστου. Εἶναι ἡ χώρα μέ μία γλῶσσα ἀριστοκρατική, ἐπιβλητική, ὄμορφη πού ἀκούγεται στά αὐτιά μας, ἀκόμη καί αὐτῶν πού δέν τήν γνωρίζουν, σάν μουσική. Εἶναι ἡ χώρα πού ἔχει στό ἔδαφός της τήν Παναγία τῶν Παρισίων. Εἶναι ἡ χώρα τοῦ Διαφωτισμοῦ. Εἶναι ἡ χώρα τῶν Ἰδεῶν.
Τί πρωτότυπο ὅμως! Ἡ τελετή ἐνάρξεως τῶν Ὀλυμπιακῶν Ἀγώνων μᾶς δημιούργησε τήν αἴσθηση, ὅτι τό Παρίσι ἁπλῶς παρέλαβε τήν σκυτάλη ἀπό τήν …Eurovision. Μᾶς ἐμπέδωσε τήν πεποίθηση, ὅτι εἶναι πλέον διεθνής γραμμή, οἱ χῶρες πού διοργανώνουν ἕνα μεγάλο γεγονός νά παραμελοῦν τήν ταυτότητά τους, τήν ἐθνική τους σκέψη, τήν γλῶσσά τους, αὐτά πού τίς ἔχουν κάνει ξεχωριστές μέσα στόν πλοῦτο τῶν ἐθνῶν στούς αἰῶνες καί νά ἐκπέμπουν ὡς «ταυτότητά» τους τήν ἀντίληψη συγκεκριμένων μειοψηφιῶν γιά πτυχές τῆς ζωῆς. Οὔτε κἄν γιά τήν ζωή ὁλόκληρη.
Τό ἐνδιαφέρον μάλιστα εἶναι ὅτι αὐτή ἡ διεθνής γραμμή γιά τόν ἐπαναπροσδιορισμό τῆς ταυτότητος τῶν Ἐθνῶν ὥστε νά μοιάζουν ὅλα μεταξύ τους, ἔχει πάντοτε ὡς στόχο τά ἐθνικά σύμβολα, ὅπως οἱ σημαῖες, καί τόν χριστιανισμό. Ἀπό τό πιό μικρό μέχρι τό πιό μεγάλο γεγονός, κάποιοι προσπαθοῦν νά τονώσουν τό αἴσθημα ἰσότητας ἤ καί ἀνωτερότητάς τους, ἀλλοιώνοντας τίς ταυτότητες τῶν ἄλλων. Τῶν πολλῶν ἄλλων. Ἑτεροπροσδιορίζονται ἀπό αὐτές. Πολύ φιλελεύθερο, ὁμολογουμένως!
Στό πρόσφατο φεστιβάλ κινηματογράφου Θεσσαλονίκης ὁ θόρυβος ξέσπασε ἐπειδή μιά …καλλιτέχνις ἀλλοίωσε τήν εἰκόνα τῆς Παναγίας καί τοῦ σταυροῦ σέ μιά ἀφίσα, γιά νά προκαλέσει βεβαίως, καί νά τήν φέρει στό μέτρο τῶν πεποιθήσεών της. Στήν πρόσφατη διοργάνωση τραγουδιοῦ τῆς Eurovision στήν Σκανδιναβία ἡ βαθμολογία τοῦ κοινοῦ ἀλλοιώθηκε ἀπό τήν βαθμολογία τῶν κρατικῶν ἐπιτροπῶν γιά νά κερδίσει τόν διαγωνισμό ἕνας κατά δήλωσή του non binary τοῦ τρίτου φύλου, ὁ Ἑλβετός Νέμο. Στήν τελετή ἐνάρξεως τῶν Ὀλυμπιακῶν Ἀγώνων τῶν Παρισίων βεβηλώθηκε ἡ εἰκόνα τοῦ Μυστικοῦ Δείπνου γιά νά ἀναπαρασταθεῖ αὐτός ἀπό μιά δωδεκάδα ὁμοφυλοφίλων πού ἐμφανίστηκαν σέ ὅλον τόν πλανήτη ὡς οἱ μαθητές τοῦ Ἰησοῦ. Τόν δέ Χριστό ὑποκρίθηκε (προτιμώτερο ἀπό τό ρῆμα «ὑπεδύθη») μία ὑπέρβαρη νεαρά, χωρίς νά γνωρίζει τί σημαίνει γιά τόν χριστιανισμό τό μέτρο καί ἡ λιτότητα.
Εἶναι ξεκάθαρο λοιπόν ὅτι κάποιες ψευτοελίτ χρησιμοποιοῦν συστηματικά κάθε μεγάλο γεγονός μέ πλανητική ἐπίδραση γιά νά προωθοῦν τήν ἰσοπέδωση τῶν ἐθνῶν καί τήν ἀποθέωση τῆς ἀτομικότητας. Προσοχή ὄχι τοῦ ἀνθρωπισμοῦ, τῆς ἀτομικότητας, καί μάλιστα μέ βάση μόνο ἕνα ἰδιαίτερο χαρακτηριστικό της, τόν σεξουαλικό προσανατολισμό. Εἴδαμε στίς ὀθόνες μας μάλιστα, γιά νά καταλάβετε τί ἐννοῶ ὅταν λέω ὅτι οἱ Γάλλοι παρέλαβαν τήν σκυτάλη ἀπό τήν Eurovision, ἕως καί ἀπομιμήσεις τῆς Conchita, τοῦ δασύτριχου θηλυπρεποῦς πού πρίν ἀπό κάποια χρόνια κέρδισε τόν διαγωνισμό τραγουδιοῦ.
Στρατηγικός στόχος αὐτῆς τῆς γραμμῆς ἀπληστίας, βουλιμικότητας καί φιληδονίας εἶναι οἱ διαιρεμένες κοινωνίες. Οἱ πολωμένες κοινωνίες. Οἱ ἀκινητοποιημένες κοινωνίες. Οἱ κοινωνίες πού δέν μποροῦν νά πᾶνε οὔτε μπροστά οὔτε πίσω. Οἱ ἀποπνευματικοποιημένες κοινωνίες, πού δέν μποροῦν νά πάρουν ἀποφάσεις γιά νά μποροῦν νά τίς λαμβάνουν αὐτές ἀπό τά σκοτάδια οἱ γνωστοί ἄγνωστοι. Εἶναι ξεκάθαρο. Ἡ στρατηγική εἶναι ἐμφανής: ὄχι ἡ παραγωγή τοῦ καινούργιου, ἀλλά ἡ ἀποϊεροποίηση τοῦ παλαιοῦ. Ὄχι ἡ βάσανος τῆς σκέψεως γιά δημιουργία, ἀλλά ὁ θόρυβος διά τῆς προκλήσεως εἰς βάρος κεκτημένων ἀξιῶν. Οἱ ἄνθρωποι δέν χτίζουν πιά, γκρεμίζουν. Δέν δημιουργοῦν, ἀναιροῦν. Γι’ αὐτό ἄλλως τε καί ἡ Γαλλία βρίσκεται σήμερα στόν κατήφορο τῆς ἀκυβερνησίας.
Στήν δική μας τήν ἀντίληψη τῶν πραγμάτων λοιπόν, ἐκτός ἀπό τήν διαβολή κατά τοῦ Χριστιανισμοῦ, ἀκόμα καί ἡ προσφυγή τῶν Γάλλων σέ στοιχεῖα τοῦ ἀρχαίου ἑλληνικοῦ πολιτισμοῦ ὅπως ὁ Διόνυσος, στήν τελετή ἐνάρξεως, ἔγινε κατά τρόπο πρόχειρο, ἀποσπασματικό, ἐρασιτεχνικό καί κυρίως μή ἔχοντας καμμία σχέση μέ τό νόημα τῶν ἀγώνων. Στήν δική μας τήν ἀντίληψη τῶν πραγμάτων λοιπόν ἡ Γαλλία τήν Παρασκευή τό βράδυ ἀπαρνήθηκε τόν τρόπο μέ τήν ὁποία τήν προσλαμβάνει ὁ πλανήτης ἐδῶ καί πάρα πολλά χρόνια. Ἀπαρνήθηκε τήν ταυτότητά της. Τήν γαλλικότητά της. Αὐτό πού τήν κάνει ξεχωριστή γιά νά τήν ἀγαπᾶμε.
Αὐτό βεβαίως δέν ἔπεσε ἀπό τόν οὐρανό. Δέν εἶναι τωρινό. Κτίζεται μεθοδικά καιρό τώρα, βῆμα-βῆμα! Ἡ Γαλλία υἱοθετεῖ ὡς ταυτότητα τήν ἄποψη τοῦ 20% πού ψήφισαν τόν Μακρόν στίς τελευταῖες ἐκλογές. Δέν εἶναι τωρινό τό φαινόμενο τῆς ἀπώλειας τῆς ταυτότητας. Τό βλέπει κανείς ἀπό τήν ἐθνική της ὁμάδα, ἡ ὁποία ἐλλείψει λευκῶν Γάλλων, ὅπως ὁ Πλατινί, πού μέ φινέτσα καί φαντασία ζωγράφιζαν στό τερραίν, προσπαθεῖ μόνο μέ τήν μυική δύναμη νά κερδίσει τίτλους. Τό διαπιστώνει κανείς μέ μιά βόλτα στό Παρίσι, ὅπου σέ συγκεκριμένους ἐμπορικούς δρόμους ἡ γαλλική γλῶσσα ἔχει ἀντικατασταθεῖ ἀπό τήν ἀραβική γλῶσσα τῶν νεοπλούσιων ψευτοελίτ πού τήν ἔχουν κατακλύσει. Τό διαβάζει στά μυθιστορήματα τοῦ συγγραφέα Μισέλ Γουέλμπεκ καί στά δοκίμια τοῦ Πασκάλ Μπρυκνέρ, οἱ ὁποῖοι δυσφοροῦν καί διαμαρτύρονται ἐδῶ καί πολύ καιρό μέ αὐτό πού παρουσιάστηκε ὡς γαλλική ταυτότητα στήν τελετή ἐνάρξεως τῶν Ὀλυμπιακῶν Ἀγώνων.
Τό διαπιστώνει ὅταν ὁ ὁμοφυλόφιλος Πρωθυπουργός Ἀτάλ πού διόρισε στήν θέση του ὁ «θηλυπρεπής» Μακρόν διορίζει ὁμοφυλόφιλο γιά ὑπουργό Ἐξωτερικῶν! Τόση ἀξιοκρατία.
Πρίν φτάσουμε στήν ἐπιχείρηση ἀποδόμησεως καί διασυρμοῦ τοῦ χριστιανισμοῦ προηγήθηκε ἡ οὐδετεροθρησκεία καί ἡ ἀποθέωσις τῆς ἡδονοθηρίας. Ἡ κατάργησις καί ἡ ἐξαφάνισις τῶν χριστιανικῶν συμβόλων ἀπό τήν δημόσια ζωή τῆς Γαλλίας. Ὅποιος ἀπορεῖ γιατί ὁ ριζοσπαστικός ἰσλαμικός ἐξτρεμισμός ὀργιάζει στό Παρίσι καί ὅποιος ψάχνει γιατί τόσο εὔκολα προσβάλλονται οἱ γαλλικοί σιδηρόδρομοι ἀπό σαμποτάζ, ἄς τό ἀναζητήσει, μεταξύ ἄλλων, ἐκτός ἀπό τήν παντελῆ ἀποδιοργάνωση τοῦ κράτους καί στήν ἀποβολή τῆς χριστιανικῆς ταυτότητας καί τῆς ἀδελφοσύνης τοῦ διαφωτισμοῦ ἀπό τήν νέα γαλλική ταυτότητα. Στήν δημιουργία τῆς ὁποίας μάλιστα πρωτοστάτησε –γιά νά εἴμαστε δίκαιοι τό 2005, πρίν ἀπό τόν Μακρόν καί ὁ Ζάκ Σιράκ, ὁ ὁποῖος ἀπαίτησε νά ἀπαλειφθεῖ ἀπό τό προοίμιο τοῦ εὐρωπαϊκοῦ Συντάγματος ὁ Χριστιανισμός. Μεγάλη καταστροφή γιά τήν Εὐρώπη τό κέντρο καί ἡ δεξιά τοῦ πολυπολιτισμοῦ! Γι’ αὐτό καί συρρικνώνεται.
Τήν εἰρήνη τοῦ Χριστιανισμοῦ ὅμως τήν ἀντικαθιστᾶ ὁ θυμός καί ἐνίοτε ἡ βία τοῦ μουσουλμανικοῦ φονταμεταλισμοῦ. Μιά βία, ἡ ὁποία ἀλλάζει τήν Εὐρώπη, ἀλλάζει τό Παρίσι τῆς εὐγένειας καί τό καθιστᾶ σέ βάθος χρόνου Δύση τῆς Ἀνατολῆς. Στίς δικαιολογημένες διαμαρτυρίες ἑκατομμυρίων ἀνθρώπων γιά τήν προσβολή τοῦ Μυστικοῦ Δείπνου ἀπό τίς ψευτοελίτ πού διόρισε ὁ Μακρόν γιά νά διοργανώσουν τήν τελετή μακριά ἀπό ἕνα ἀθλητικό στάδιο μέσα σέ ἕνα ποτάμι (διαστρέφοντας πλήρως τό νόημα τῶν Ἀγώνων ἡ συνέχεια τῶν ὁποίων θά δοκιμαστεῖ στό μέλλον λόγῳ ἀξιακοῦ διχασμοῦ), ἡ ἀπάντησις δέν μπορεῖ νά εἶναι ἡ ὀργή γιά τήν προσβολή. Ἡ ἀπάντησις δέν εἶναι νά συμπεριφερόμαστε ὅπως οἱ φανατικοί μουσουλμάνοι, ὅταν ἀνόητοι δυτικοί καῖνε τό Κοράνι καί σκιτσάρουν τόν Μωάμεθ. Ἡ ἀπάντηση τοῦ χριστιανισμοῦ εἶναι ἡ προσπέραση, ἡ ὑπομονή, στήν χειρότερη ἐκδοχή συναισθήματος, ἡ ἀπαξίωση καί ἡ περιφρόνηση.
Μόνο περιφρόνηση μπορεῖ νά νοιώσει κανείς γιά κάποιους, πού γιά νά ὑπογραμμίσουν τήν δική τους ταυτότητα, τήν ἀτομική ταυτότητα, δανείζονται καί διαστρέφουν μίαν ἄλλη, χωρίς νά ἔχουν μελετήσει τά ἱερά κείμενά της. Μόνο περιφρόνηση μπορεῖ νά νοιώσει κανείς γιά ὅσους προσπαθοῦν διαρκῶς ἀπό τήν πιό μικρή μέχρι τήν πιό μεγάλη διοργάνωση νά προκαλέσουν καί νά προσβάλλουν τήν συλλογική ταυτότητα τῶν ἄλλων, ἐδῶ καί 2024 χρόνια.
Στήν προκειμένη περίπτωση, τήν συλλογική ταυτότητα τοῦ Χριστιανισμοῦ, ὁ ὁποῖος εἶναι ἑδραιωμένος στήν ἤπειρό μας. Μέ αὐτές τίς προκλήσεις στήν πραγματικότητα δείχνουν ποιόν σέβονται καί ποιόν φοβοῦνται, καί ἐπιχειροῦν μέ τούς αὐτοσχεδιασμούς τους νά τόν ἀκυρώσουν καί νά τόν ὑπερβοῦν. Μάταιος κόπος. Εἶναι δύσκολο νά προσβάλλεις τόν Χριστιανισμό. Γιατί αὐτός δέν εἶναι ἑδραιωμένος σέ εἰκόνες καί σέ πρόσκαιρες ἡδονές, ἀλλά ἐγκατεστημένος μέσα στίς ψυχές ἑκατομμυρίων ἀνθρώπων. Μεταξύ αὐτῶν καί χιλιάδων ΛΟΑΤΚΙ πού δυσφοροῦν γιά τόν ἀντιθρησκευτικό προσανατολισμό τῆς κοινότητάς τους, πού προσβάλλει σύμβολα γιά νά προωθήσει τήν «συμπερίληψη» πού πολλές φορές δέν ὑπάρχει οὔτε μεταξύ τῶν ΛΟΑΤΚΙ.
Τήν πληρότητα αὐτῶν τῶν ἑκατομμυρίων εὐσεβῶν χριστιανικῶν ψυχῶν δέν μπορεῖς νά τίς νικήσεις στήνοντας ἕνα μπερντέ γιά νά ἀναπαραστήσεις μέ ἕνα μπουλούκι τόν Μυστικό Δεῖπνο. Στήν οὐσία λοιπόν ὅλοι αὐτοί οἱ καλλιτέχνες πού χρησιμοποιοῦν θρησκευτικά καί ἐθνικά σύμβολα γιά νά αὐτοπροσδιορισθοῦν ἔχουν τήν συγκατάβασή μας καί τήν κατανόησή μας. Τό κόμπλεξ τῆς κατωτερότητάς τους ἀπέναντι σέ αὐτά εἶναι τόσο ἰσχυρό, ὥστε δέν χρειάζονται περαιτέρω σχόλια. Πετροβολοῦν κρύσταλλα, πού δέν σπᾶνε. Πού δέν ραγίζουν. Πού δέν θρυμματίζονται.
Ὁ ἱστορικός τοῦ μέλλοντος θά καταγράψει αὐτήν τήν εἰκόνα τῶν Ὀλυμπιακῶν Ἀγώνων τῶν Παρισίων στό μέλλον ἁπλῶς ὡς μία στιγμή ἱλαρότητας καί γραφικότητας.
