«Η παρουσία της γυναίκας στη σύγχρονη εκκλησιαστική ζωή»

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη, 16 Ιανουαρίου 2025, η πρώτη διάλεξη του φετινού, πέμπτου διαδικτυακού κύκλου εκδηλώσεων «Καιρός του Ποιήσαι» της Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών Βόλου. Η διάλεξη είχε τίτλο «Η παρουσία της γυναίκας στη σύγχρονη εκκλησιαστική ζωή» και δόθηκε από την Αγγελική Τζουβάλη - Καριώτογλου, θεολόγο, Δρ Φιλοσοφίας και συγγραφέα, ενώ ο συντονισμός της εκδήλωσης έγινε από τη Μαγδαληνή Θωμά, συγγραφέα και Δρ. Φιλολογίας. Η διάλεξη, που δόθηκε στα ελληνικά και τα γαλλικά, εντάσσονταν επίσης στην σειρά εκδηλώσεων «Λειτουργία μετά τη Λειτουργία», που διοργανώνεται από την Ιερά Μητρόπολη Γαλλίας και το Βικαριάτο των Γαλλόφωνων Ενοριών του Οικουμενικού Πατριαρχείου, σε συνεργασία με την Ακαδημία Θεολογικών Σπουδών Βόλου. Είναι διαθέσιμη στο κανάλι YouTube της Ακαδημίας, στη διεύθυνση https://youtu.be/I3qNHZpjuqs (ελληνική εκδοχή) και https://youtu.be/x0Ihjq0hh2k (γαλλική εκδοχή), ενώ θα είναι σύντομα διαθέσιμη και στο κανάλι του Βικαριάτου, στη διεύθυνση https://www.youtube.com/c/lalettreduvicariat .

Ξεκινώντας από την προσωπική της εμπειρία από την πλημμελή εκπροσώπηση της γυναίκας στον εκκλησιαστικό χώρο, η Αγγελική Καριώτογλου σκιαγράφησε το πρόβλημα της υποβαθμισμένης θέσης της γυναίκας, που θεωρείται βοηθητικό προσωπικό, χωρίς ισότιμη αντιμετώπιση και χωρίς τη δυνατότητα ανάληψης ουσιαστικών ρόλων στη σύγχρονη εκκλησιαστική ζωή. Διαπιστώνοντας ότι η αντιμετώπιση της γυναίκας στην πρωτοχριστιανική Εκκλησία ήταν εντελώς διαφορετική, η ομιλήτρια ανέδειξε το γεγονός ότι η σημερινή στάση της Εκκλησίας απέναντι στις γυναίκες είναι καρπός ενός προχριστιανικού κατεστημένου, που δεν έχει σχέση με τη χριστιανική διδασκαλία αλλά ενισχύθηκε από την ναρκισσιστική και συμπλεγματική άσκηση της εξουσίας από πολλούς μοναχούς και ανώτερους κληρικούς, με θύματα τους λαϊκούς, άνδρες και γυναίκες εξίσου, οι οποίοι συχνά επιζητούν και αποδέχονται έναν παθητικό, οπαδικό ρόλο. Προχωρώντας, η ομιλήτρια αναφέρθηκε στη σημασία που θα έπρεπε να έχει η δημόσια εικόνα του ιερατικού ζεύγους και η ενεργή παρουσία της πρεσβυτέρας στην ενορία, υπογραμμίζοντας το γεγονός ότι η πρεσβυτέρα θεωρείται δέον να απέχει από τον δημόσιο βίο. «Το θέμα δεν είναι να αναρωτιόμαστε αν οι γυναίκες πρέπει να παίζουν κάποιο σημαντικό ρόλο στις κοινότητες των ενοριών, αλλά να μην χρειάζεται να αναρωτηθούμε καθόλου γι΄ αυτό». Τόνισε ότι λαός και κλήρος, όλοι οι χριστιανοί, καλούνται να μετέχουν στο έργο της Εκκλησίας και ως εκ τούτου, η συμμετοχή γυναικών σε όργανα όπως τα εκκλησιαστικά συμβούλια δεν είναι συζητήσιμη ή διακοσμητική, αλλά ουσιαστικώς επιβεβλημένη. Έκανε λόγο για τον υποτιμητικό, εις βάρος των γυναικών, λόγο που συχνά εμφανίζεται στα εκκλησιαστικά ευχολόγια, και υπογράμμισε ότι δυστυχώς «για τη θεσμική εκκλησία, ο σεβασμός προς το γυναικείο φύλο τελειώνει στο πρόσωπο της Θεοτόκου, αντί το πρόσωπο αυτό να αποτελεί αφετηρία για πλήρη σεβασμό απέναντι στη γυναικεία φύση»· όπως, όμως, σημείωσε η ομιλήτρια, «η γυναικεία ιδιότητα [της Παναγίας] είναι πράγματι σημείο υποδοχής του άλλου και μάλιστα του εξόχως Άλλου, είναι η αρχή της καινούργιας ανθρωπότητας, μέσα στην οποία σαρκώνεται ο Θεός».

Στη συζήτηση που ακολούθησε τέθηκαν ερωτήματα σχετικά με τη διαμόρφωση της προβληματικής θέσης της γυναίκας στην Εκκλησία από κοινωνικούς και πολιτισμικούς παράγοντες, με τις διαφορές ανάμεσα στην Ελλάδα και τις ορθόδοξες κοινότητες της Δύσης, όπως επίσης και ερωτήματα και προτάσεις σχετικά με τη χειροτονία και τον ενδεχόμενο ρόλο των γυναικών. Πρέπει να σημειωθεί ότι μετά το πέρας της ομιλίας, το προεδρείο της εκδήλωσης έγινε αποδέκτης εντυπωσιακά μεγάλου αριθμού συγχαρητηρίων μηνυμάτων.

ΠΗΓΗ: Ακαδημία Θεολογικών Σπουδών Βόλου

Η ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ ΣΤΗ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΖΩΗ

Δ Ε Λ Τ Ι Ο   Τ Υ Π Ο Υ 

Η πρώτη διάλεξη του φετινού, πέμπτου κύκλου εκδηλώσεων «Καιρός του Ποιήσαι» της Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών Βόλου, θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη 16 Ιανουαρίου 2025, στις 8 μ.μ. ώρα Ελλάδας. Θα έχει τίτλο «Η παρουσία της γυναίκας στη σύγχρονη εκκλησιαστική ζωή» και θα δοθεί από την Αγγελική Τζουβάλη - Καριώτογλου, Δρ Φιλοσοφίας και συγγραφέα. Η διάλεξη αποτελεί επίσης την τέταρτη εκδήλωση της σειράς «Λειτουργία μετά τη Λειτουργία», που διοργανώνεται από την Ιερά Μητρόπολη Γαλλίας και το Βικαριάτο των Γαλλόφωνων Ενοριών (Vicariate Sainte Marie de Paris et Saint Alexis d'Ugine, Οικουμενικό Πατριαρχείο), σε συνεργασία με την Ακαδημία Θεολογικών Σπουδών Βόλου.

Η εκδήλωση θα είναι προσβάσιμη διαδικτυακά, είτε μέσω Zoom (στη διεύθυνση https://us02web.zoom.us/j/84913433453) είτε μέσω του καναλιού YouTube του Βικαριάτου, στη διεύθυνση https://www.youtube.com/c/lalettreduvicariat. Ο συντονισμός της εκδήλωσης θα γίνει από τη Μαγδαληνή Θωμά, συγγραφέα και Δρ Φιλολογίας. Η γλώσσα της εκδήλωση θα είναι τα ελληνικά και θα υπάρχει ταυτόχρονη μετάφραση στα γαλλικά.

Η διάλεξη, ξεκινώντας με μια σύντομη αναφορά στη θέση της γυναίκας στην πρώτη Εκκλησία, θα επιχειρήσει μια περιγραφή των διαφόρων τύπων ενοριών στην Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία, με αναφορά στην υγιή πνευματική ζωή αλλά και τις διάφορες μορφές νοσηρότητα που παρατηρούνται. Θα σκιαγραφήσει τη θέση της γυναίκας στα υγιή και τα νοσηρά περιβάλλοντα, τονίζοντας τις θέσεις και τις αντιθέσεις, και θα μιλήσει για την παραχάραξη της Ορθόδοξης ανθρωπολογίας στην εκκλησιαστική πράξη της Εκκλησίας αναζητώντας την θεολογική κατοχύρωση των ορίων της αίρεσης στο θέμα αυτό. Στην κατακλείδα, θα προσπαθήσει να παρουσιάσει τι περιμένουν οι Ορθόδοξες γυναίκες από την διοικούσα Εκκλησία σήμερα.

Η Αγγελική Τζουβάλη - Καριώτογλου κατάγεται από το Μεσολόγγι και μεγάλωσε στο Αγρίνιο. Σπούδασε θεολογία στις Θεολογικές Σχολές του Πανεπιστήμιου Αθηνών και του Πανεπιστημίου Μύνστερ της Γερμανίας. Ειδικεύτηκε σε θέματα διδασκαλίας του μαθήματος των Θρησκευτικών. Δίδαξε επί 35 χρόνια στο Κλασσικό Αρσάκειο Λύκειο Ψυχικού, του οποίου διετέλεσε και Υποδιευθύντρια. Είναι διδάκτωρ της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Με τη διδακτορική της διατριβή, με τίτλο «Αυθεντία και ελευθερία στο μάθημα των Θρησκευτικών» (Γρηγόρης, 2009) έδωσε νέα ώθηση στη θεμελίωση του μαθήματος με βάση τη διδασκαλία των νηπτικών Πατέρων της Εκκλησίας και τα πορίσματα της επιστήμης της Παιδαγωγικής. Έχει γράψει βοηθήματα για την ορθότερη κατανόηση των σχολικών εγχειριδίων του Γυμνασίου και του Λυκείου, και τα βιβλία: «Το ομότιμον του άνδρα και της γυναίκας» (1984), «Ζωντανό Σχολείο» (Ακρίτας, 1997), «Του Λόγου το αληθές» (Γρηγόρης, 2015), «Ύδωρ Ζων» (Γρηγόρης, 2023), «Οδηγείν ανθρώπους, τέχνη τεχνών» (Ακρίτας, 2023) και μεγάλο αριθμό άρθρων. Το βιβλίο της «Οδηγείν ανθρώπους, τέχνη τεχνών» μεταφράστηκε στην ιταλική γλώσσα από τις εκδόσεις του Ινστιτούτου Bose. Η επιτυχία της στο χώρο της εκπαίδευσης συνίσταται στην εισαγωγή Ορθόδοξων κριτηρίων σε σύγχρονες μεθόδους διδασκαλίας που βασίζονται στο δημιουργικό διάλογο με τα παιδιά.