Σαρακοστιανό του Σπύρου Βασιλείου

Από τον ΕΥΩΧΟ

Παρατηρώ τον πίνακα του Σπύρου Βασιλείου. Αυτόν με το τρίποδο τσίγκινο τραπεζάκι υπαίθριου καφενείου με τα λίγα σαρακοστιανά. Είναι μάλλον στην ταράτσα του σπιτιού του, κάτω από την Ακρόπολη, όπου κάθε Καθαρά Δευτέρα καλούσε τους φίλους του να τους φιλέψει με την τέχνη του και τα καλούδια της ημέρας. Κάτω ξαποσταίνει ένας χαρταετός, που μάλλον τον παράτησε κουρασμένος κάποιος πιτσιρικάς.

Δίπλα το ψάθινο καπέλο για τον Μαρτιάτικο ήλιο και το μπαστούνι. Και ένας χάρτινος μύλος, φτηνό χαροποιό παιχνίδι των παιδικών μας χρόνων, όταν τον έκανε ο μπάτης του Φαλήρου να γυρίζει τρελά. Στον τοίχο της ταράτσας η ζωγραφιά ενός κοριτσιού. Στο βάθος ο Υμηττός φωτισμένος, όσο αφήνουν τα σύννεφα, από τον ήλιο του μεσημεριού. Στα σύρματα του ηλεκτρικού μπλεγμένος ένας μισοτρύπιος χαρταετός, που υπομένει κρεμασμένος την παρελθούσα αιθέρια δόξα του.

Απλά πράγματα μιας άλλης ζωής.

Όπως απλά και λιτά τα σαρακοστιανά εδέσματα. Οι μαύρες ελιές μπροστά-μπροστά. Η λαγάνα, όπως θα έπρεπε να είναι: άζυμη και όχι φουσκωτή τίγκα στα διογκωτικά. Τα φρέσκα κρεμμυδάκια, καθαρισμένα, δροσερά, τραγανά. Ο χαλβάς του μπακάλη με το αμύγδαλο περιμένει το σπιτικό μαχαίρι να τον τεμαχίσει. Η καρδιά από το τρυφερό μαρουλάκι περιμένει κάποιο παιδί να την αρπάξει. Στο κίτρινο πήλινο πιάτο η μαρουλοσαλάτα μαζί με ρόκες και κάρδαμα. Κι αλήθεια, αυτό το κοκκινωπό στο άσπρο πιάτο να ’ναι καρποί ροδιού; Πάντως το κρασί στα ποτήρια είναι ρετσίνα, μάλλον από τα Μεσόγεια.

Απλά πράγματα μιας άλλης ζωής…

ΠΗΓΗ: Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

Ποίηση και Ιατρική

Γράφει ο ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ Ι. ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ 

Ετούτες τις μέρες, όπου ολάκερη η οικουμένη βρίσκεται στο έλεος των ανέμων του κορονοϊού «COVID-19», αξιοπαρατήρητη είναι η προσωπικότητα του ιατρού κ. Σωτηρίου Τσιόδρα. Καθημερινά τον βλέπουμε στην τηλεόραση να μας ενημερώνει για την εξέλιξη της πανδημίας της νέας νόσου. Με ύφος ταπεινό, ανεπιτήδευτο! Στη χθεσινή ενημέρωση (Σάββατο 21 Μαρτίου), όσοι τον είδαμε, θαυμάσαμε το μεστό σε μηνύματα λόγο του· παρέπεμπε στον νομπελίστα ποιητή Οδυσσέα Ελύτη: «Σεβαστείτε τους νεκρούς», «την τελευταία λέξη δεν θα την έχει ο θάνατος», «η κάθε γλώσσα να μιλεί την καλοσύνη της ημέρας», «ας γίνει αυτός ο αγώνας όλων μας». Δεν είναι λίγοι εκείνοι που θαύμασαν τη σύνδεση επιστήμης με την ποίηση. Πέραν, όμως, αυτής της σύνδεσης, που τόσο όμορφα ανέδειξε στο πολύ καλό ιστολόγιο του ο κ. Παναγιώτης Αντ. Ανδριόπουλος [Ο Ελύτης του Σωτήρη Τσιόδρα], ο κ. Τσιόδρας με την ποιητική ευαισθησία του έφερε στο προσκήνιο και το ζήτημα ενός κακού της επιστήμης: της εκλογίκευσης και του παγώματος των πάντων, που όλα άμεσα τα εντάσσει στο σταθμητό, καταπώς γράφει ο Άγγελος Τερζάκης σ’ ένα δοκίμιό του στην Εποχή των Ερωτημάτων. Κι εδώ, καλό είναι να αναστοχαστούμε που τελειώνει η επιστήμη και που αρχίζει η πίστη στο Θεό, στη μεταφυσική και γιατί όχι στην ποίηση. 

Η καθημερινή εικόνα αυτού του ταπεινού ιατρού επιστήμονα, δείχνει το δρόμο της ελπίδας κι όχι του φόβου. Καθώς φαίνεται, πρόκειται για έναν άξιο κι αληθινό άνθρωπο, που δεν παραχαράσσει τα δεδομένα της επιστήμης του, ούτε ξεπερνά τα όριά της, ούτε βέβαια τη βλέπει ως μια τέχνη που παραμορφώνει τον άνθρωπο και τον απανθρωπίζει - ο «άνθρωπος μηχανή» κατά τον Ν. Μπερδιάγιεφ - που, τέλος, στέκεται ενάντια στην καπατσοσύνη και τη φαυλότητα ουκ ολίγων που λατρεύουν μόνο την ύλη. 

Θα ΄λεγα πως η αναφορά τού κ. Τσιόδρα στον Ελύτη είναι ένας ακόμη ύμνος στην αγάπη – ας θυμηθούμε εδώ το «Ανθ΄ ημών η αγάπη» του ποιητή, όταν με πεζή μορφή κλείνει την ποιητική του σύνθεση Εκ του πλησίον – ταυτόχρονα, όμως, είναι μια φιλάδελφη οδηγία προφύλαξης από τον μηδενισμό, αλλά και προφύλαξης από λογής - λογής «σατανογνώμονες» - ο χαρακτηρισμός είναι του αείμνηστου πανεπιστημιακού δασκάλου Νίκου Ματσούκα - του Διαδικτύου που, ετούτες τις ημέρες της οδύνης με τη νόσο του κορονοϊού «COVID-19», δεν χάνουν την ευκαιρία φοβισμένοι να βλέπουν τον Θεό να στέλνει τιμωρίες στους ανθρώπους, αρνούμενοι τον λόγο του Ευαγγελίου που είναι ξεκάθαρος: φόβος κι αγάπη είναι αντιθετικές έννοιες. Πολλοί εξ αυτών προέρχονται από τον εκκλησιαστικό και θεολογικό χώρο. Δυστυχώς! 

Σπύρος Βασιλείου, «Η σκαλωσιά που χάλασε τη θέα», 1957.