Θρησκευτικές Αδελφότητες: Πτυχές ορθόδοξου μιλιταρισμού
Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΑΡΚΑΔΑ
Οι θρησκευτικές αδελφότητες που έδρασαν στον ελληνικό κοινωνικό σχηματισμό θεωρούνται ως παράγωγο των πολιτικών και ιδεολογικών σχέσεων δύο δικτατοριών του 20ού αιώνα: της δικτατορίας της 4ης Αυγούστου και της 21ης Απριλίου. Γεννήθηκαν και έδρασαν ανάμεσα σε αυτά τα δύο πολιτικά ορόσημα, ενσωματώνοντας τόσο στην κουλτούρα τους όσο και στη δομή τους τις σχέσεις αυταρχισμού και πειθαρχίας του ελληνικού μιλιταρισμού που εμπότισε επί 40 περίπου χρόνια όλους τους θεσμούς του ελληνικού κράτους.
Βασικός πυλώνας στρατιωτικοποίησης του εκκλησιαστικού οργανισμού, άρα και των θρησκευτικών αδελφοτήτων που συνιστούσαν στην πραγματικότητα την κοινωνική προέκτασή του, ήταν οι στρατιωτικοί ιερείς. Σύμφωνα με έναν άτυπο, αλλά ισχυρό κανόνα, ιδιαίτερο προσόν για να εκλεγεί κάποιος αρχιμανδρίτης σε θέση Μητροπολίτη της ελλαδικής Εκκλησίας εκείνη την εποχή ήταν η ευδόκιμη θητεία του στην Θρησκευτική Υπηρεσία Στρατού και το πέρασμά του από «μάχιμη» υπηρεσία όπως τα στρατόπεδα συγκέντρωσης εξόριστων αντιφρονούντων και πολιτικών κρατουμένων. Εκεί θα δοκιμαζόταν ο υποψήφιος επίσκοπος στην αναπαραγωγή και μετάδοση της ιδεολογίας του αντικομμουνισμού, συμμετέχοντας ενεργά στις πράξεις εθνικής αναμόρφωσης των κρατουμένων μέσα από το κήρυγμα, τα γραπτά τους, ακόμα και το μυστήριο της Εξομολόγησης. Μετά την «επιτυχή» άσκησή τους στο πεδίο της κατασκευής των πολιτικών και θρησκευτικών όρων του «ελληνοχριστιανισμού» στα σώματα των εχθρών του καθεστώτος, μπορούσαν να εκλεγούν στο σώμα των Μητροπολιτών προκειμένου να μεταφέρουν όλη αυτή την τεχνολογία της κρατικής εξουσίας στον εκκλησιαστικό χώρο και ιδίως στους «εκλεκτούς» των θρησκευτικών αδελφοτήτων.
Η κουλτούρα της μάχης των χριστιανών ενάντια στους εχθρούς του Κράτους και της Εκκλησίας διακρινόταν τόσο στην καθετοποιημένη δομή της ιεραρχίας των θρησκευτικών αδελφοτήτων, όσο και στα ίδια τα σώματα των πιστών. Η διοίκηση εκάστης αδελφότητας συνιστούσε ένα αυστηρό πλέγμα σχέσεων εξουσίας το οποίο είχε στο κέντρο του τον προϊστάμενο (υποχρεωτικά ιερέας), ενώ γύρω του εξακτινωνόταν ένα πλήθος πιστών οι οποίοι όφειλαν στον πρώτο σπαρτιατικού τύπου υπακοή σε όλα τα επίπεδα της ζωής τους. Αυτές οι σχέσεις εξουσίας και πειθάρχησης εγχαράσσονταν στα ανθρώπινα σώματα: οι άνδρες ντύνονταν πάντα με χαρακτηριστική ομοιομορφία, με απαραίτητο το μουστάκι (δείγμα εκκλησιαστικής διαφοροποίησης από τους κοσμικούς), ενώ οι γυναίκες παρουσιάζονταν επίσης πάντοτε με μακριά φούστα, κότσο στα μαλλιά τους, χαμηλωμένο βλέμμα.
Αυτός ο στρατός των «φλογερών» χριστιανών ανέπτυσσε στον λόγο του μοτίβα πολεμικά: η ζωή του αληθινού πιστού έπρεπε να είναι ένας διαρκής πόλεμος ενάντια στο κακό και την αμαρτία, τα οποία εκφράζονταν μέσα από τρείς βασικούς πόλους: τον μαρξισμό, τον φροϋδισμό και τον δαρβινισμό. Επρόκειτο για κυρίαρχες δομές της νεωτερικής σκέψης και πράξης τις οποίες οι χριστιανοί όφειλαν να αντιμάχονται σε κάθε έκφραση της κοινωνικής τους ζωής: την Εκκλησία, το κατηχητικό, το σχολείο, το στρατό, την πολιτική, την οικογένεια, εν τέλει το ίδιο το Κράτος.
ΠΗΓΗ: Η ΕΠΟΧΗ
Χριστιανοφασισμός και παραεκκλησιαστικές οργανώσεις
Του ΝΙΚΟΥ ΚΟΥΡΑΜΠΗ
Η αντιδημοκρατική σύμπλευση και συσπείρωση των απογόνων των παραεκκλησιαστικών οργανώσεων – σεκτών, του επισκοπομονισμού – δεσποτοκρατίας και του γεροντισμού συνίσταται στην αβυσσαλέα και γεμάτη μίσος και φθόνο στάση τους απέναντι στην ελληνική – δημοκρατική λαϊκή Ορθοδοξία που αγαπά και σέβεται τις επιστήμες, τις τέχνες και τον πολιτισμό και καθόλου δε διστάζει να προβεί σε χριστιανική αυτοκριτική. Χρήμα και εξουσία τούς συνδέουν. Μου ’παν για έναν παπά του λαού μας που έφτασε στο σημείο να παρακαλέσει να μην ανέβει το βίντεο που χόρευε σε γλέντι γιατί θα τον καρατομούσε ο προφανώς οργανωσιακών καταβολών φεουδάρχης δέσποτάς του, καρατομώντας έτσι την ελεύθερη λαϊκή αυτενέργεια. Το πλέον ειδεχθές είναι ο μηχανιστικός συναισθηματισμός που προωθούν με τα ψεύτικα και γλυκανάλατα κείμενα και κηρύγματά τους, αλλά και οι κομματικοί μηχανισμοί, το αιώνιο όνειρό τους, που έχουν στηθεί με ό,τι πιο φονταμενταλιστικό και παραδοσιαρχικό και ολοκληρωτικό σαν βγαλμένο από χολιγουντιανή ταινία. Οι κομματικοί αυτοί μηχανισμοί πάτησαν πάνω στους ανήθικους και αντιδημοκρατικούς μηχανισμούς της μοναστηριακής και γεροντικής – γκουρουϊστικής προβατίσιας «υπακοής» και πάνω στο πνεύμα σέκτας των παραεκκλησιαστικών φονταμενταλιστών αλλά και στην παραδοσιαρχία του επισκοποκεντρισμού – δεσποτοκρατίας που παράγει ιεροπρεπείς παπαγάλους. Όλα αυτά μαζί, τρία σε ένα, ο φασιστικός φόβος απέναντι στην ελευθερία, η ειδωλολατρία της αυταρχικότητας, και η μανία του σαδομαζοχισμού.
Πώς θα απελευθερωθούν οι εγκλωβισμένοι στους σατανικούς αυτούς μηχανισμούς; Θα πρέπει να το θελήσουν. Είναι δυνατόν οι εγκλωβισμένοι να μην έχουν μελετήσει το Χ. Γιανναράς, Καταφύγιο Ιδεών, Αθήνα, Δόμος, 1987 με αλλεπάλληλες εκδόσεις ώστε να συνειδητοποιήσουν τί εστί μαζικός υπνωτισμός που συγκεκριμένα επέφερε η παραεκκλησιαστική οργάνωση της ΖΩΗΣ στα μέλη της και τη δυστυχία που σκόρπισε; Ο γράφων διάβασε τη μαρτυρία αυτή απνευστί εν μια νυκτί, είχε τους λόγους του… ή το Christoph Maczewski, Η κίνηση της «ΖΩΗΣ» στην Ελλάδα. Συμβολή στο πρόβλημα της παραδόσεως της Ανατολικής Εκκλησίας, μτφ. π.Γεώργιος Δ. Μεταλληνός, Αθήνα, Αρμός, 2002. Να εντρυφήσει σε αυτά τα βιβλία, ναι, αλλά με την προϋπόθεση ότι θα συνεχίσει με τη λαμπρή και άμεση κοινωνικοπολιτική ανάλυση του αλησμόνητου θεολόγου – κοινωνιολόγου Γιώργου Μουστάκη, Καταγγέλω τις παρα-εκκλησιαστικές οργανώσεις: “OPUS DEI” στην Ελλάδα, Αθήνα, εκδόσεις Όρος, 2010 και με τον σπαρταριστό και εμπνευσμένο λόγο όλων των βιβλίων του μοναχού Μιχαήλ (Χατζηαντωνίου) από τις εκδόσεις Δορκάς και όχι μόνο αλλά και να αναζητήσει με πείσμα τα βιβλία του Τάσου Μιχαλά που εκδόθηκαν ιδιωτικά, ιδιαίτερα το Γεροντισμός. «Εκκλησιαστική» αρρώστια που δεν είναι απλό κρυολόγημα, Αθήνα, 2016. Στα πιο βαθιά νερά τώρα: με το κλασικό Γιάννης Γκίνης, Ιεράρχες διάκονοι της χούντας, Αθήνα, εκδόσεις: γιάννης β. βασδέκης, 19812 / αφιέρωμα του περιοδικού ΣΥΝΑΞΗ 125(2013) με θέμα «Χριστιανοί και Ναζισμός» / επιμ. Σ. Ζουμπουλάκης, Νεοναζιστικός Παγανισμός και Ορθόδοξη Εκκλησία, Αθήνα, Άρτος Ζωής, 2013 / Δ. Πλιάτσικας, Χρυσή Αυγή και Εκκλησία. Μια επαμφοτερίζουσα σχέση, Αθήνα, Μαϊστρος, 2019 / Nathalie Luca, Οι σέκτες, Αθήνα, Καρδαμίτσας, 2007 / και πλήθος ακόμη.
Πότε αρχίζουμε τη μελέτη για να βρούμε τον εαυτό που πνίγηκε σε απόνερα;
ΠΗΓΗ: Η ΕΠΟΧΗ
Αν και πολύ σκληρά τα δύο παραπάνω κείμενα, καταγράφουν αλήθειες για τη δράση των χριστιανικών αδελφοτήτων στην Ελλάδα, κυρίως τις δεκαετίες του ’50, του ’60 και του ’70. Γι’ αυτές, όπως επισημαίνει και ο κ. Κουραμπής, έχουν γραφτεί αρκετά, η βιβλιογραφία είναι πλούσια. Ωστόσο, εκείνο που ακόμα δεν έχει ιδιαίτερα τονιστεί είναι το γεγονός ότι και σήμερα από τη νοοτροπία του ευσεβισμού, δυστυχώς, δεν έχουν απαλλαγεί πολλοί επίσκοποι, κληρικοί, θεολόγοι και λαϊκοί που διακονούν την Ελλαδική Εκκλησία. Ο πολύς Σταύρος Ζουμπουλάκης στο βιβλίο του Έντεκα συναντήσεις, σε ερώτηση του Στρατή Μπουρνάζου αν υπάρχουν δυνάμεις φρέσκιες εντός της Εκκλησίας απαντά πως «όχι, δεν υπάρχουν. στην ιστορία της Εκκλησίας τον 20ό αιώνα έγιναν διάφορες απόπειρες εκκλησιαστικής αναγέννησης. Υπήρξε το ευσεβιστικό κίνημα, η “Ζωή” κυρίως, μεγάλο μαζικό κίνημα, εκσυγχρονιστικό, που ήθελε να οδηγήσει την Εκκλησία από τον αγροτικό χριστιανισμό στον αστικό. Οι ευσεβιστικές οργανώσεις όμως ναυάγησαν, γιατί αγκυλώθηκαν στον ηθικισμό. Δηλαδή ταύτισαν την ηθική του Ευαγγελίου μ’ ένα στυγνό, άκαμπτο, απάνθρωπο – απάνθρωπο , τονίζω τη λέξη- ηθικισμό, ο οποίος άρχιζε και τελείωνε στον έλεγχο της σεξουαλικότητας. Ταυτίστηκαν επίσης μεταπολιτευτικά με τις πιο αντιδραστικές πολιτικές δυνάμεις και στελέχωσαν την Εκκλησία στα χρόνια της δικτατορίας». Ετούτη την αρραγή σχέση πολλών κληρικών και θεολόγων με τον ευσεβισμό, και σήμερα, μπορεί να τη δει κανείς όταν μια Κυριακή πάει στην Εκκλησία: «Ξέρω πολλούς ανθρώπους οι οποίοι δεν πηγαίνουν στην εκκλησία της γειτονιάς τους, στην ενορία τους, επειδή δεν αντέχουν. Δεν αντέχεις να πηγαίνεις στη λειτουργία και ο παππάς να βγάζει γελοία εθνοπατριωτικά λογίδρια. Εγώ μέσα σε εκκλησία έχω διακόψει παπά την ώρα του κηρύγματος», λέει ο Σταύρος Ζουμπουλάκης στο παραπάνω βιβλίο του. Α.Ι.Κ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου