Τετάρτη 29 Μαΐου 2024

Η Άλωση της Κωνσταντινουπόλεως (29 Μαΐου 1453) και η Δύση

«Η άλωση της Κωνσταντινουπόλεως από τους Τούρκους αποτελεί για την ιστορία του ελληνικού έθνους την συμβατική αρχή της περιόδου της τουρκοκρατίας, έστω και αν τα λείψανα της βυζαντινής αυτοκρατορίας εξακολουθούν να επιζούν ακόμα για μερικά χρόνια, όπως π.χ., το δεσποτάτο του Μορέως και η αυτοκρατορία της Τραπεζούντας, και αν άλλες ακόμη ελληνικές χώρες μένουν κάτω από την εξουσία των Φράγκων ηγεμόνων ή φραγκικών κρατών, όπως π.χ., η Κρήτη υπό τους Βενετούς κ.λπ. Κι αυτό γιατί η πτώση της Πόλης προδικάζει την τύχη όλων των άλλων λειψάνων της μεσαιωνικής ελληνικής αυτοκρατορίας».

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ Ε. ΒΑΚΑΛΟΠΟΥΛΟΣ. (1961). Ιστορία του Νέου Ελληνισμού. Αρχές και διαμόρφωσή του, τ. Α΄. Θεσσαλονίκη, σσ. 335-336.

«[…]ενώ τα γεγονότα της 29ης Μαΐου του 1453 έκαναν αίσθηση στους απανταχού ορθοδόξους, δεν μπορεί να ειπωθεί το ίδιο για τη Δύση. Ως επί το πλείστον, τα δάκρυα της Ευρώπης ήταν αποσπασματικά, αν όχι υποκριτικά, και γρήγορα αντικαταστάθηκαν από πιο άμεσα συμφέροντα και έγνοιες. Στην ουσία, ο δυτικός πολιτισμός βρισκόταν στα πρόθυρα ριζικής αλλαγής, που ήταν συνέπεια, μεταξύ άλλων, της αναβίωσης της ανθρωπιστικής κληρονομιάς της αρχαίας Ελλάδας και της Ρώμης στη βόρια Ιταλία. Μια πολιτισμικά λαμπρή περίοδος και μια εποχή γεμάτη αυτοπεποίθηση ανέτειλαν στην Ευρώπη στις παραμονές της άλωσης της Κωνσταντινουπόλεως. Και η δημιουργία ξένων αποικιών και αυτοκρατοριών (με εξάπλωση σε άλλες ηπείρους) που προέκυψε στη συνέχεια δεν άργησε να δώσει στη Δύση νέο αίσθημα αυτάρκειας, ασφάλειας και αλαζονείας, που δεν κατάφερε να εξαλείψει ούτε η συντριπτική ρήξη της Μεταρρύθμισης. Όλες αυτές οι αλλαγές ήταν τα πρώτα δείγματα μιας προφανούς εκκοσμίκευσης, που έμελλε να ανθίσει παντού στην καινούργια Ευρώπη. Αυτή εκκοσμίκευση είχε αντίκτυπο και στη δυτική Εκκλησία».

ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ με τη συνεργασία του JOHN MEYENDORF. (2003). Η Χριστιανική Ανατολή και η άνοδος του Παπισμού. Η Εκκλησία από το 1071 ως το 1453, μτφρ. Στέφανος Ευθυμιάδης. Αθήνα: Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, σσ. 612-613.


Θεόφιλος Χατζημιχαήλ, «Κωνσταντίνος ο Παλαιολόγος ο αυτοκράτωρ των Ελληνορωμαίων εξέρχεται άτρομος εις την μάχην το 1453 Μαΐου 29».

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου