Ο Ξένος, ο Άλλος, ο Διαφορετικός: Ταυτότητα και Ετερότητα στη Λογοτεχνία

Γράφει ο ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ Ι. ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ

Σε Μαθητικό Συνέδριο με θέμα την ετερότητα και τη διαφορετικότητα στη Λογοτεχνία συμμετείχε το Πρότυπο ΓΕ.Λ. Μυτιλήνης του Πανεπιστημίου Αιγαίου, το οποίο οργάνωσε το Τμήμα Φιλολογίας του ΕΚΠΑ, σε συνεργασία με το ΕΛ.Ι.Δ.Ε.Κ. (Ελληνικό Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας). Το συνέδριο εντασσόταν στο πλαίσιο του ερευνητικού προγράμματος με τίτλο: «Ο Ξένος, ο Άλλος, ο Διαφορετικός: Ταυτότητα και Ετερότητα στη Λογοτεχνία». Σ’ αυτό το πρόγραμμα το Πρότυπο ΓΕ.Λ. Μυτιλήνης συμμετείχε δύο χρόνια, με δύο εκπαιδευτικούς, την Μαρία Ζερβού, συνταξιοδοτηθείσα εδώ και ένα έτος φιλόλογο, στην οποία οφείλεται και η συμμετοχή σχολείου μας σ’ αυτό, και τον  Αθανάσιο Ι. Καλαμάτα, θεολόγο. Μια από τις δράσεις του προγράμματος διεξήχθη πέρυσι (28 Ιουνίου 2022) στην Αίθουσα Τελετών του σχολείου μας, με ημερίδα στην οποία μίλησαν ο Ευριπίδης Γαραντούδης, (καθηγητής Νεοελληνικής Φιλολογίας ΕΚΠΑ· υπεύθυνος του προγράμματος), η Δώρα Μέντη (ΕΔΙΠ Τμήματος Φιλολογίας ΕΚΠΑ), η Μαρία Ζερβού (φιλόλογος), ο Αθανάσιος Ι. Καλαμάτας (θεολόγος), η Μυρσίνη Στέκα (εκπαιδευτικός σε Ξενώνα Εκπαίδευσης Ανηλίκων Προσφύγων) και ο Διονύσης Παύλου (εκπαιδευτικός, Συντονιστής Εκπαίδευσης Προσφύγων ΚΥΤ Λέσβου)· εδώ το Πρόγραμμα της Ημερίδας.

Η ολοκλήρωση του ερευνητικού προγράμματος έγινε φέτος, στις 26 Οκτωβρίου, με τη διεξαγωγή του Μαθητικού Συνεδρίου, στο Αμφιθέατρο της Βιβλιοθήκης της Φιλοσοφικής Σχολής του ΕΚΠΑ. Σ’ αυτό συμμετείχαν 24 σχολεία από την Αθήνα, την Θεσσαλονίκη, την Πάτρα, τα Ιωάννινα, την Καλαμάτα, τη Λέσβο, τη Ρόδο, την Κω, την Νίσυρο, την Τήνο και την Κάλυμνο. Δύο μαθήτριες του σχολείου μας παρουσίασαν εργασία με θέμα: «Η θρησκευτική ετερότητα σε πολυπολιτισμικές κοινωνίες», με υπεύθυνο καθηγητή τον Αθανάσιο Ι. Καλαμάτα. Η εργασία προέκυψε από διδακτικό σενάριο που συνεχίζεται να υλοποιείται στο μάθημα των Θρησκευτικών στη Β΄ Λυκείου και στόχος του είναι οι μαθητές/τριες να αναγνωρίσουν την αξία του ανθρώπινου προσώπου από οποιαδήποτε θρησκευτική παράδοση κι αν προέρχεται· με βάση το εξής πρόταγμα: για «γίνουμε περισσότερο ο εαυτός μας», απαιτείται πάνω απ’ όλα να «διευρύνουμε την ύπαρξή μας», να ανοιχθούμε προς τον Άλλο, όσο κι αυτός ο Άλλος είναι διαφορετικός από εμάς.

Στο Μαθητικό Συνέδριο από μαθητές/τριες και τους υπεύθυνους εκπαιδευτικούς παρουσιάστηκαν λίαν πρωτότυπες εργασίες, που αφορούσαν την ετερότητα και τη διαφορετικότητα, μέσα από οπτικές της λογοτεχνίας, των κοινωνικών ανισοτήτων, του θεάτρου, των φυλακών, του κινηματογράφου, της ζωγραφικής, της συμπερίληψης, των προσφύγων – μεταναστών και των έμφυλων ταυτοτήτων.

 

Εδώ το Πρόγραμμα του Μαθητικού Συνεδρίου.