«Δεν τα εξηγούσαν όλα τούτα στο σπίτι. Εξάλλου, δεν μιλούσαν γι’ αυτό στο σπίτι. Ίσως γιατί μιλούσαν πάντα και γι’ αυτό. Ή ίσως γιατί μιλούσαν για όλα μέσα από αυτό. Δεν μου εξήγησαν, αφού πάντα ήξερα. Απλώς, καθώς μεγάλωνα, παρακολουθούσα να προστίθενται ανώδυνες τάχα ιστορίες που αφορούσαν πρόσωπα που δεν τα γνώρισα. Πριν από τον πόλεμο, η ταντ Ρικέτα φρόντιζε τόσο τα δέντρα του κήπου της – ναι, είχε κήπο στο σπίτι της, εδώ στη Θεσσαλονίκη – που έδενε μαντηλάκια στους καρπούς για να τους προστατέψει… Ο ονκλ Αλμπέρ ήταν τόσο καλός, και μάλιστα βουλευτής… Και κάποιες ιστορίες, πιο σκληρές: Στο στρατόπεδο η μητέρα μου μπορούσε να κρύβει πολύτιμες φλούδες από πατάτες για να τις δώσει στη νεότερη, πιο αδύναμη, αδελφή της… Ό,τι κι αν είναι αλήθεια για την παιδική βαναυσότητα, εγώ όπως και τ’ άλλα παιδιά δεν ζητούσαμε περισσότερες εξηγήσεις, δεν πληγώναμε παραπάνω, ούτε τα συζητούσαμε μεταξύ μας. Άλλωστε, τι έχεις να πεις όταν ξέρεις…».
ΡΙΚΑ ΜΠΕΝΒΕΝΙΣΤΕ. (2013). «Εξηγώντας…», στο: ΑΝΝΕΤΤΕ WIEVIORKA. Το Άουσβιτς, όπως το εξήγησα στην κόρη μου, μτφρ. Κορίνα Δευτεραίου. Αθήνα: Πόλις, σ. 90.
Και το ερώτημα: Πώς μπορούμε να μετατρέψουμε όσα γνωρίζουμε για ένα επεισόδιο ή για ένα τεκμήριο σε κατανόηση των όσων συνέβησαν;
Η απάντηση στο εξαιρετικό βιβλίο: ΡΙΚΑ ΜΠΕΝΒΕΝΙΣΤΕ. (2014). Αυτοί που επέζησαν. Αντίσταση, Εκτόπιση, Επιστροφή. Θεσσαλονικείς Εβραίοι στη δεκαετία του 1940. Αθήνα: Πόλις.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου