Ανάμεσα σε Λέσβο, Θεσσαλονίκη κι Άγιον Όρος

«Ανάμεσα στη Λέσβο και πιο ειδικά στο Πλωμάρι και στη Θεσσαλονίκη, βίωσε, φαντάσθηκε ή επινόησε ιστορίες και παραμύθια που συγκίνησαν τον γραφιά αυτών των κομματιών.

Οι φτωχοί απόμαχοι της ζωής, που βρήκαν τρόπο να διασκεδάσουν τον επερχόμενο θάνατο στις απάνθρωπες συνθήκες της κρίσης, ο νέος ξενιτεμός των βλασταριών της ελληνικής επαρχίας η δυστυχία και η πάλη για ζωή των νεοπροσφύγων, οι λιτανείες για τον εξανθρωπισμό του θείου, αγιορείτικες και λεσβιακές περιηγήσεις, ερωτικές φαντασιώσεις, με τα κατάλοιπα της ανίκητης κυριαρχίας της βαθιάς συντηρητικής αντίληψης, συνθέτουν ένα πανόραμα της κοινωνικής μας πραγματικότητας των τελευταίων εξήντα χρόνων, που αποτυπώνονται σ’ αυτήν την συλλογή διηγημάτων»· [από το οπισθόφυλλο του βιβλίου].

ΣΥΝΤΟΜΟ ΣΧΟΛΙΟ: Έβδομο στη σειρά ετούτο το βιβλίο του αγαπητού Ξενοφώντα, με αρκετούς κατ’ εμέ συμβολισμούς, τόσο κοινωνικούς όσο και θεολογικούς. Δεκαπέντε ιστορίες προσώπων, με τρόπους σκέψης και συμπεριφοράς, όπου η σχέση με την καθημερινότητα, το θείο, το ιερό και το άγιο να διαπερνά σύνολη την κοινωνική πραγματικότητα, αποθησαυρίζοντας κάμποση πείρα από το βίο-τους. Ας μη βιαστούν οι «παπάδες», όπως συχνά πυκνά τους ονοματίζει ο Ξενοφώντας, να τις χαρακτηρίσουν βέβηλες. Απεναντίας, αν τις διαβάσουν με ορθάνοιχτα μάτια, μακριά από το σαράκι του ευσεβισμού, θα διαπιστώσουν πόσο ακίνδυνες είναι για τη θρησκευτική και δημόσια αιδώ. Κορυφαίες αυτών των ιστοριών ο «Ακούραστος οδοιπόρος» Ακίνδυνος και «Το ιερόν σφάγιον».

Αν και σήμερα παρέλαβα το βιβλίο – ο Ξενοφών για ακόμη μια φορά έκαμε την ευγενική χειρονομία να μου το στείλει από τη Μητέρα Θεσσαλονίκη – ξεφυλλίζοντάς το, στα πεταχτά διάβασα κάποιες σελίδες, διαπίστωσα πως σ’ όλες σχεδόν τις ιστορίες υφέρπει κάποιος «δαίμονας». Είναι ο «δαίμονας» του παιχνιδιού, που πολλές φορές ζει και βασιλεύει μέσα μας, ποντάροντας στην ικανότητά μας να βλέπουμε την ηθική κρίση του καιρού-μας με αυστηρή κριτική ματιά. 

Θα επανέλθω όταν ολοκληρώσω το διάβασμα του βιβλίου-σου αγαπητέ Ξενοφώντα. Προς το παρόν σ’ ευχαριστώ για την Τιμής Ένεκεν προσφορά-σου!