Τετάρτη 8 Νοεμβρίου 2023

Για τον πόλεμο στη Γάζα... ΟΛΜΕ και ΥΠΑΙΘΑ... δύο «άσπονδοι φίλοι»

Του ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ Ι. ΚΑΛΑΜΑΤΑ

Για τον άδικο πέρα για πέρα πόλεμο στη Γάζα, οι ανακοινώσεις της ΟΛΜΕ και του ΥΠΑΙΘΑ, δείχνουν αυτό που δεκαετίες γίνεται ανάμεσα στο συνδικαλιστικό όργανο των εκπαιδευτικών και τους εκάστοτε Υπουργούς Παιδείας: ένας άνευ ουσίας «διάλογος» ή, στη χειρότερη περίπτωση, παράλληλοι μονόλογοι. Για αντίστοιχα ζητήματα, τόσο σημαντικά όπως είναι ο πόλεμος στη Γάζα, και οι δύο πλευρές, ετούτη τη στιγμή της σφαγής ανθρώπων, ένθεν κακείθεν, είναι σφιγμένες μέσα σε δύο στενούς κορσέδες και δεν μπορούν να δουν ξεκάθαρα το κακό που γεννά ο πόλεμος. Και οι δύο τους θάβουν την ελπίδα να λάβει τέλος το «μίσος που γεννάει η αδικία». Έχω τη γνώμη ότι και οι δύο θεσμικοί φορείς της παιδείας οφείλουν να αποϊδελογικοποιήσουν τις θέσεις τους και να δουν το εν λόγω ζήτημα ξεκάθαρα. Τι γνωρίζουμε γι’ αυτό; Νομίζω ότι απάντηση δίνει ο Σταύρος Ζουμπουλάκης στο παρακάτω απόσπασμα, αντλημένο από τον πρόλογο που ο ίδιος έγραψε στην ελληνική έκδοση του βιβλίου του Ρεζίς Ντεμπρέ, Οδοιπορικό στις χώρες της Βίβλου, μτφρ. Άννα Καρακατσούλη, Πόλις, Αθήνα 2010.

«Το παλαιστινιακό ζήτημα βεβαίως δεν είναι σήμερα και δεν ήταν ποτέ ένα αυτόνομο ζήτημα, μια αυτονομημένη εθνική διεκδίκηση. Συνδέθηκε πάντα με τη συνολική πορεία του αραβικού ζητήματος και άλλα επιμέρους ενδοαραβικά ή ενδοϊσλαμικά επίδικα, πολύ συχνά μάλιστα χρησιμοποιήθηκε από τις αραβικές χώρες για δικές τους επιδιώξεις ή, όπως λέγεται σήμερα, εργαλειοποιήθηκε. Αν το εθνικό παλαιστινιακό κίνημα δεν μπορεί να αυτονομηθεί, αυτό διόλου δεν σημαίνει πως δεν υπάρχει μια διακριτή εθνική παλαιστινιακή ταυτότητα, προϊόν αυτού ακριβώς του κινήματος. Η παλαιστινιακή ταυτότητα μάλιστα είναι σήμερα πολύ πιο ισχυρή από τον δεσμό που ενώνει μεταξύ τους Άραβες των γειτονικών χωρών, Ιορδανούς, Σύρους, Αιγύπτιους, Ιρακινούς, οι οποίοι μετά την αποτυχία του αραβισμού –η ήττα του 1967 θέτει ουσιαστικά τέρμα στο νασερικό όραμα της παναραβικής ενότητα- υπάρχουν, παρά την κοινή γλώσσα, θρησκεία και πολιτισμό, ως χωριστές εθνικές οντότητες. Χωριστό έθνος αποτελούν και οι Παλαιστίνιοι, ένα έθνος διασκορπισμένο, κυνηγημένο, ένα έθνος, στο μεγαλύτερο μέρος του, προσφύγων, που διεκδικεί και δικαιούται ένα κράτος. Όπως ήταν και οι Εβραίοι όλων των αναλογιών τηρουμένων.
»Το εθνικό παλαιστινιακό κίνημα –ορισμένες θαμπές απαρχές του πρέπει να αναζητηθούν στα τέλη του 19ου αιώνα- αναγνωρίζει σήμερα στο πρόσωπο του Ιτσιντίν αλ Κασάμ (1880-1935) μια από τις ιδρυτικές μορφές του, όσοι πιστεύουν ότι η σύνδεση θρησκείας και πολιτικής στο παλαιστινιακό κίνημα έγινε πρώτη φορά από τη Χαμάς θα διαπιστώσουν, μελετώντας την περίπτωσή του, ότι αυτός ο σούφι σεΐχης δεν ξεχώρισε ποτέ στα φλογερά κηρύγματά του τη θρησκευτική πίστη από την πολιτική δράση, και δη την ένοπλη, στην οποία έβλεπε τη μόνη λύση του παλαιστινιακού εθνικού ζητήματος. Οι ένοπλες ομάδες του, τις οποίες είχε αρχίσει να συγκροτεί από το 1925, θα ξεκινήσουν τη δράση τους το 1932, τρία χρόνια δηλαδή μετά την πολύνεκρη εκατέρωθεν σύγκρουση Αράβων και Εβραίων, τον Αύγουστο του 1929, για τον έλεγχο του Δυτικού Τείχους (ή Τείχους των Δακρύων). Σκοτώνεται ηρωικά (ή μαρτυρικά, αφού αποφάσισε την τελευταία μάχη χωρίς καμία ελπίδα), τον Νοέμβριο του 1935 στην Τζενίν, από τον βρετανικό στρατό. Τον θάνατό του θα ακολουθήσει, το 1936-1039, η παλαιστινιακή εξέγερση, κατά των Βρετανών και των Εβραίων ταυτόχρονα, που θα πνιγεί τελικά στο αίμα. Τούτη η σύντομη μνεία στον αλ-Κασάμ, τον οποίο έχει καταστήσει σήμερα παγκοσμίας γνωστό η Χαμάς –το όνομά του φέρει το στρατιωτικό τμήμα της και οι ρουκέτες της- γίνεται απλώς για να δείξουμε ότι η σύνδεση πολιτικής και θρησκείας στους Παλαιστίνους δεν είναι αποκλειστικά σημερινή και η Χαμάς δεν έπεσε ουρανοκατέβατη τον Δεκέμβριος του 1987, αλλά έχει ρίζες στην παλαιστινιακή ιστορία.
»Το παλαιστινιακό αίμα έχει τρέξει ποτάμι, με αυτουργούς τούτης της αιματοχυσίας όχι μόνο τους Βρετανούς ή τους Εβραίους αλλά και τους ομόθρησκους Άραβες (η σφαγή χιλιάδων Παλαιστινίων φενταγίν τον Σεπτέμβριος του 1970 και τον Ιούλιο του 1971 από τον ιορδανικό στρατό δεν συγκρίνεται, σε αριθμό και αγριότητα, με εκείνες που διέπραξαν οι Βρετανοί ή οι Εβραίοι) και βεβαίως τους ίδιους τους Παλαιστίνιους στις ατέρμονες εμφύλιες συγκρούσεις τους. Η Χαμάς, φονταμενταλιστική, τρομοκρατική, ανελεύθερη, δυναστευτική, δεν είναι ασφαλώς μια οργάνωση στην οποία μπορεί να τρέφει συμπάθεια ένας δημοκρατικός άνθρωπος. Ό,τι πάντως και αν είναι η Χαμάς, όσο και αν διαφωνείς με την πολιτική της, όσο απεχθή και αν βρίσκεις την ιδεολογία και την πρακτική της, όταν έχεις, όπως ο Ντεμπρέ, το θλιβερό προνόμιο να επισκεφτείς τη Γάζα, τούτη τη μεγαλύτερη φυλακή του κόσμου, με ενάμισι εκατομμύριο φυλακισμένους (70.000 ήταν οι κάτοικοί της το 1948), που στοιβάζονται ο ένας πάνω στον άλλο χωρίς νερό, χωρίς αέρα, χωρίς στοιχειώδεις συνθήκες υγιεινής, χωρίς δουλειά, τότε δεν μπορείς, ενώπιον αυτής της πελώριας αδικίας, παρά να σταθείς στο πλευρό των κατοίκων της, είτε είναι μέλη, φίλοι, οπαδοί της Χαμάς είτε όχι, να αγανακτήσεις με την άδικη και ανήθικη πολιτική του Ισραήλ, και να κάνεις ό,τι περνάει από το χέρι σου για να λάβει τέλος αυτή η αδικία».


ΣΤΑΥΡΟΣ ΖΟΥΜΠΟΥΛΑΚΗΣ. (2019). «Ιερή γη και ιερή βία», στο: Άσπονδοι Φίλοι: Εβραίοι, Χριστιανοί, Μουσουλμάνοι. Αθήνα: Πατάκη, σσ. 32-35.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου