Λίβανος, 1860. Oι χριστιανοί Μαρωνίτες εξεγείρονται κατά των Δρούζων τσιφλικάδων. Ο εμφύλιος πόλεμος τελειώνει με την επέμβαση των ευρωπαϊκών δυνάμεων. Οι Δρούζοι, αν και νικητές, τιμωρούνται για τις πράξεις τους με εξορία και φυλάκιση στα διαβόητα μπουντρούμια του Βελιγραδίου, στο απώτατο άκρο της τότε Οθωμανικής Αυτοκρατορίας που κάλυπτε ολόκληρη την Ανατολική Μεσόγειο. Μεταξύ των συλληφθέντων βρίσκονται οι πέντε γιοι του σεΐχη Γαφάρ Εζεντίν. Μονάχα ένας απ' αυτούς θα γλιτώσει, ο Σουλεϊμάν, αφού τη θέση του θα πάρει με απρόσμενο τρόπο ένας ανυποψίαστος άνθρωπος, ένας χριστιανός αυγοπώλης από τη Βηρυτό που βγήκε για το μεροκάματο αλλά πιάστηκε στο δόκανο μιας ανεξέλεγκτης συμφοράς. Αυτή είναι η ιστορία του Χάνα Γιακούμπ, της γυναίκας του Χιλάνα Κοσταντίν Γιακούμπ και της κόρης τους Μπαρμπάρα. Είναι τα βάσανα αυτής της μικρής οικογένειας και όσα άσχημα της συνέβησαν εξαιτίας της κακοτυχίας εκείνου του άντρα με το μέτριο ανάστημα και το σταρένιο πρόσωπο, τα μαύρα μάτια και μαλλιά – εκείνου που βρέθηκε να πουλά τα αυγά του στο λάθος μέρος, τη λάθος ώρα. Το βραβευμένο μυθιστόρημα ενός μαγευτικού εκπροσώπου της σύγχρονης αραβόφωνης λογοτεχνίας.
ΡΑΜΠΙΕ ΤΖΑΜΠΙΡ. (2019). Οι Δρούζοι του Βελιγραδίου, μτφρ. Ελένη Καπετανάκη. Αθήνα: Καστανιώτης.
Οι Δρούζοι
«Θρησκευτική εθνότητα της Μέσης Ανατολής, οι Δρούζοι αριθμούν σήμερα πάνω από ένα εκατομμύριο και είναι κατανεμημένοι σε Συρία, Λίβανο, Ισραήλ και λίγοι στην Ιορδανία. Αποτελούν μία αξιοσημείωτη οντότητα εξαιτίας της θρησκείας τους, της κοινωνικής τους διάταξης και, βέβαια, της ξακουστής ανυποταξίας τους. Οι Δρούζοι του Λιβάνου υπολογίζονται πως φτάνουν το 5% του πληθυσμού της χώρας και κατοικούν ανατολικά και νότια της Βηρυτού. Η θρησκεία τους είναι μονοθεϊστική και οι δοξασίες τους, που τηρούνται με άκρα μυστικότητα, είναι ένα κράμα Ιουδαϊσμού, Χριστιανισμού, Ισλάμ, Ινδουισμού και Βουδισμού, με στοιχεία αρχαίας ελληνικής, περσικής και αιγυπτιακής φιλοσοφίας. Γλώσσα της θρησκείας τους είναι η αραβική. Θεωρούν ότι ο Θεός, που τον αποκαλούν Άκμπαρ (ο Μέγιστος), έχει ενσαρκωθεί 70 φορές, η τελευταία των οποίων ήταν τον 14ο αιώνα, στο πρόσωπο του Φατιμίδη χαλίφη της Αιγύπτου αλ Χάκιμ μπι Αμρ Αλλάχ. Πιστεύουν πως ο Ιησούς Χριστός εμφανίστηκε στη γη σε μια από τις 70 θεϊκές ενσαρκώσεις. Όσο για το Ισλάμ, πολλοί μουσουλμάνοι τούς θεωρούν «λιποτάκτες της αληθινής πίστης». Υποστηρίζουν πάντα τη χώρα που ζουν και έχει συμβεί να υπηρετούν στο στρατό της αλλά και να προσεύχονται με διαφορικά τελετουργικά, ανάλογα με το θρήσκευμα του τόπου όπου διαμένουν. Γιορτάζουν πολλές μουσουλμανικές εορτές, όχι όμως το Ραμαζάνι. Θεωρούν προφήτες τούς Σωκράτη, Πλάτωνα και Αριστοτέλη. Πιστεύουν στην ανθρώπινη μετενσάρκωση, καθώς για εκείνους η ψυχή δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς το σώμα και γι’ αυτό, μετά τον θάνατο, πηγαίνει σε άλλο σώμα. Αυτό συνεχίζεται από σώμα σε σώμα ωσότου φτάσει στην τελειότητα, οπότε η ψυχή ανέρχεται στους ουρανούς και τ’ αστέρια. Οι τόποι λατρείας τους είναι κατ’ ουσίαν αρχαιολογικοί χώροι που συνδέονται με τη θρησκεία τους, και τα λεγόμενα χαλουάτ στα μέρη τους είναι τόποι συγκέντρωσης, θρησκευτικής ενότητας και κοινωνικής ζωής. Στη θρησκεία τους η ιεραρχία είναι ανύπαρκτη. Υπάρχουν οι «γνώστες» και οι «αγνοούντες». Είναι μονογαμικοί, δεν πίνουν, δεν καπνίζουν και δεν χρησιμοποιούν ουσίες. Ικανοί μαχητές, ενεπλάκησαν σε πολλούς πολέμους και κέρδισαν τον σεβασμό όλων από την εποχή των Σταυροφοριών και των Μαμελούκων της Αιγύπτου μέχρι τις μέρες μας. Υπέστησαν όμως και διωγμούς, με αποτέλεσμα ο πληθυσμός τους να μειωθεί αισθητά. Την περίοδο της οθωμανικής κυριαρχίας εξεγέρθησαν κατά των Τούρκων και αντιμετωπίστηκαν με πολλαπλές τιμωρητικές εκστρατείες στις οποίες καταστράφηκαν πολλά χωριά τους. Δεν έσκυψαν ωστόσο το κεφάλι και οι Τούρκοι τους παραχώρησαν περιοχές από τις οποίες μάζευαν φόρους, με προνόμια για τους ίδιους αλλά και τους χριστιανούς Μαρωνίτες που κατοικούσαν στις γύρω περιφέρειες».
ΕΛΕΝΗ ΚΑΠΕΤΑΝΑΚΗ. (2019). «Επίμετρο», στο: Οι Δρούζοι του Βελιγραδίου, Αθήνα: Καστανιώτης, σσ. 331-332.
Για τους Δρούζους σημαντικό είναι και το άρθρο του Γ. ΜΑΚΡΗ. (2000). «Δρούζοι», στο: Θρησκειολογικό Λεξικό, επιμ. Μάριος Μπέγζος, Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα, σσ. 186-187. Δρούσους αντί Δρούζους τους ονομάζει ο Αρχιεπίσκοπος Τιράνων και πάσης Αλβανίας Αναστάσιος (Γιαννουλάτος): «Οι Δρούσοι της Συρίας και του Λιβάνου – που έχουν ιδιαίτερες μυστικιστικές δοξασίες – θεωρούνται από κάποιους ότι αποτελούν ακραία παραφυάδα του κλάδου των Ισμαηλιτών, ενώ σύμφωνα με άλλους δεν ανήκουν καν στο Ισλάμ», στο: Ισλάμ. Θρησκειολογική επισκόπηση. Ακρίτας. Αθήνα 2006, σ. 346. Πρβλ. Ο ΙΔΙΟΣ. (2004). Ίχνη από την αναζήτηση του υπερβατικού. Συλλογή θρησκειολογικών μελετημάτων. Αθήνα. Ακρίτας, σ. 263.
ΑπάντησηΔιαγραφή