«Μικρά Βήματα Μεγάλα Όνειρα»

Του ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ Ι. ΚΑΛΑΜΑΤΑ

Η παράσταση Κλασικού Μπαλέτου & Σύγχρονου Χορού, με τίτλο: «Μικρά Βήματα Μεγάλα Όνειρα», της Σχολής Χορού Μαρίνας Ισμήνης Ιωαννάτου, που παρακολούθησα χθες στο Δημοτικό Θέατρο Μυτιλήνης, αξίζει να την επαινέσω τόσο για την άρτια οργάνωση όσο και για το χορευτικό και μουσικό της περιεχόμενο. Παιδιά νηπιακής ηλικίας, μαζί με παιδιά Δημοτικού, Γυμνασίου και Λυκείου αλλά και χορεύτριες μεγαλύτερης ηλικίας, πάνω στο σανίδι αποτύπωσαν το σώμα και την ψυχή τους, διαγράφοντας με περίσσεια δύναμη, τέχνη και ταλέντο, γεωμετρικά σχήματα: κύκλους, ημικύκλια, καμπύλες, οριζόντιες, κάθετες και διαγώνιες ευθείες· με τον εαυτό τους να είναι έξω από τον εαυτό, να ονειρεύεται, και μέσα σ’ ένα παραλήρημα μουσικής πανδαισίας να μεταμορφώνεται ο ίδιος και ταυτόχρονα να μεταμορφώνει τον θεατή. Στην ομάδα των χορευτών κι ένας φέρελπις νέος χορευτής. Εξαίσιος! Εξαιρετικός!

Στην αισθητική θεωρία του Γάλλου στοχαστή και ποιητή Πωλ Βαλερύ, ο χορός «είναι μια τέχνη που απορρέει από την ίδια τη ζωή», είναι μια «ενέργεια που απορρέει, μετά αποδεσμεύεται από τις συνηθισμένες και αναγκαίες ενέργειες και τελικά αντιτίθεται σ’ αυτές»· είναι, τελικά, «μια γενική ποίηση της πράξης των ζωντανών όντων». Αυτά γράφει στο βιβλίο του: Η Φιλοσοφία του Χορού. Εδώ δεν είναι δύσκολο να διακρίνει κανείς κι αυτό που λέει ο Σωκράτης στον Φαίδρο, παριστάνοντας τον χορό ως φλόγα. Από το Χορός και Ψυχή, του Πωλ Βαλερύ, αντιγράφω τα λόγια του Αθηναίου φιλοσόφου:

«Ω Φλόγα!...

-Αυτή η κοπέλα είναι ίσως μια ανόητη;…

Ω Φλόγα!...

-Και ποιος ξέρει από τι δεισιδαιμονίες και τι μωρίες είναι καμωμένη η συνηθισμένη ψυχή της.

Ω Φλόγα, ωστόσο!... Πράγμα ζωντανό και θείο!...

Όμως τι να ‘ναι φλόγα, ω φίλοι μου, αν δεν είναι η ίδια η στιγμή; - Ό,τι τρελό και χαρούμενο και φοβερό μαζί υπάρχει μες στην ίδια τη στιγμή!… Φλόγα είναι η πράξη της στιγμής αυτή που βρίσκεται ανάμεσα γης κι ουρανού. Ω, φίλοι μου, το καθετί που περνάει απ’ τη βαριά στη λεπτή κατάσταση, περνάει απ’ τη στιγμή που ‘ναι φωτιά και φως…

Μη τάχα δεν είναι φλόγα η ασύλληπτη και περήφανη μορφή της ευγενέστερης καταστροφής; -Ό,τι ποτέ πια δεν θα συμβεί, συμβαίνει μεγαλόπρεπα εμπρός στα μάτια μας! –Ό,τι ποτέ πια δεν θα συμβεί, πρέπει όσο γίνεται πιο μεγαλόπρεπα να συμβεί; -Καθώς φωνή τραγουδάει απεγνωσμένα, καθώς η φωτιά τρελά τραγουδάει ανάμεσα ύλης και αιθέρα –κι από την ύλη στον αιθέρα με μανία βροντά και γκρεμίζεται-, ο μέγας Χορός τάχα δεν είναι, ως φίλοι μου, αυτή η απελευθέρωση ολάκερου του κορμιού μας καμωμένου από το πνεύμα του ψεύδους, και της μουσικής που είναι ψέμα, και μεθυσμένου από την άρνηση της μιας πραγματικότητας; -Δέστε μου αυτό το κορμί που αναπηδάει καθώς η φλόγα αντικαθιστά τη φλόγα, δέστε πως πατάει και ποδοπατάει ό,τι δεν είναι αληθινό. Πως καταστρέφει με μανία, με χαρά, τον ίδιο τον χώρο όπου στέκει και πως μεθάει με την υπερβολή των μεταλλαγών!»