Εκπαίδευση: 3η αλήθεια

Του ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ Ι. ΚΑΛΑΜΑΤΑ

Ένα χέρι, χέρι μαθητικό, γράφει στο τετράδιο. Γράφει με δυσκολία, κάνει ορθογραφικά λάθη, δεν κάνει «καλά γράμματα», ευανάγνωστα. Προσπαθεί, αλλά δεν τα καταφέρνει. Πολλές φορές δεν προσέχει τι λέει ο δάσκαλος, ο καθηγητής. Μάταια, λένε, κάποιοι προσπαθεί. Δεν θα τα καταφέρει. Η ταμπέλα γνωστή: «δεν είναι καλός μαθητής». Και το «σκηνικό» γνωστό, για τον δάσκαλο, τον καθηγητή. Πάμε παρακάτω, πάμε στον «καλό μαθητή», αυτός θα ξέρει, θα έχει διαβάσει, θα έχει γράψει, θα σηκώσει το χέρι του. Όμως, ο «μη καλός μαθητής» θα ρωτήσει: με μένα τι θα γίνει; Και να μη ρωτήσει, γιατί, ίσως, θα είναι ντροπαλός, συνεσταλμένος, φοβισμένος, θα το εκφράσει με το βλέμμα του, με τη ματιά του. Η απάντηση στην ερώτηση του «μη καλού μαθητού» είναι κάτι περισσότερο από αυτό που συνήθως ονομάζουμε «κακός μαθητής». Και με κοφτερό λόγο, ευθύς αμέσως τη δίνει ο Γιάννης Πανούσης, πρώην Καθηγητής Εγκληματολογίας στο Τμήμα Επικοινωνίας και Μ.Μ.Ε., του Πανεπιστημίου Αθηνών και πρώην Πρύτανης του Πανεπιστημίου Θράκης.

• Η εκπαίδευση, όπως άλλωστε και η κοινωνία (της διακινδύνευσής μας), ασχολείται με τους πρώτους μαθητές, τους οποίους και προβάλλει – διαφημίζει.
• Για τους άλλους, τους μέτριους ή κακούς, ας ενδιαφερθούν οι γονείς ή η κοινωνική πρόνοια… Τόσα χρόνια και ουδείς αντελήφθη ότι η κουλτούρα της χώρας κρίνεται από τη ραχοκοκαλιά της (κι όχι μόνο από το κεφάλι, το οποίο άλλωστε στη ραχοκοκαλιά στηρίζεται) και ότι το ήθος, η αλληλεγγύη, η εντιμότητα δεν μετριούνται με τους βαθμούς του σχολείου αλλά μέσα από το καμίνι της ζωής.
• Ουδείς εξαιρείται των ευκαιριών. Ουδείς ανώτερος ουδενός από γεννησιμιού. Ας προσπαθήσουμε να κερδίσουμε τον χαμένο αντί να επιβραβεύουμε συνεχώς τον εκ κληρονομίας κερδισμένο…
• Αυτό είναι το βαθύτερο νόημα της εκπαίδευσης και της ΠΑΙΔΕΙΑΣ! 

ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΟΥΣΗΣ. (2001). «Σχόλια των 2/3». Στο Σύγχρονη Εκπαίδευση. 120/21].