Εκκλησιαστική Αυθεντία και Ακαδημαϊκή Ελευθερία στην Ορθοδοξία

Δ Ε Λ Τ Ι Ο   Τ Υ Π Ο Υ

Διαδικτυακή Στρογγυλή Τράπεζα

Τετάρτη 7 Ιουνίου, 7:00 μ.μ.

(on line) https://us06web.zoom.us/j/83448100625

Παντελής Καλαϊτζίδης, Ionut Biliuta, Inga Leonova, Milan Vukomanović, Assaad Elias Kattan. (συντονιστής)

Η επόμενη εκδήλωση της σειράς διαδικτυακών διαλέξεων «Καιρός του ποιήσαι», που διοργανώνει η Ακαδημία Θεολογικών Σπουδών Βόλου, θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 7 Ιουνίου 2023, στις 7:00 μ.μ. Θα είναι στρογγυλή τράπεζα με θέμα: «Εκκλησιαστική Αυθεντία και Ακαδημαϊκή Ελευθερία στην Ορθοδοξία», με συμμετοχή του Παντελή Καλαϊτζίδη, Διευθυντή της Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών Βόλου, του Ionut Biliuta, Επιστημονικού Συνεργάτη του Ινστιτούτου Κοινωνικών Επιστημών Gh. Sincai της Ρουμανικής Ακαδημίας Επιστημών, του Milan Vukomanović, Καθηγητή Κοινωνιολογίας της Θρησκείας στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου του Βελιγραδίου, και της Inga Leonova, Διευθύντριας του περιοδικού «The Wheel» της Βοστώνης (Η.Π.Α). Τη συζήτηση θα συντονίσει ο Assaad Elias Kattan, Καθηγητής Ορθόδοξης Θεολογίας στο Πανεπιστήμιο Μύνστερ (Γερμανία). Η συζήτηση θα διεξαχθεί στα αγγλικά με ταυτόχρονη μετάφραση στα ελληνικά και ο σύνδεσμος για την παρακολούθηση είναι

https://us06web.zoom.us/j/83448100625

Η διαλεκτική σχέση ανάμεσα στην αυθεντία και την ελευθερία αποτελεί ένα επίμονο θεολογικό πρόβλημα που έχει μεταφερθεί πρόσφατα στο πεδίο της ακαδημαϊκής έρευνας· έτσι τα τελευταία χρόνια η ακαδημαϊκή ελευθερία αμφισβητείται από ορισμένες Εκκλησίες σε κράτη όπου η Ορθοδοξία αποτελεί επικρατούσα θρησκεία. Οι εκκλησιαστικές αρχές επιχειρούν να φιμώσουν την ακαδημαϊκή έρευνα, ακόμη και σε περιπτώσεις επιφανών λογίων και θεολόγων, όταν οι εκφραζόμενες απόψεις φαίνεται να αποκλίνουν από τις παραδοσιακά αποδεκτές για κρίσιμα ζητήματα. Μια τέτοια κατάσταση απαιτεί επαγρύπνηση και θεολογικό προβληματισμό για να επισημανθούν οι αιτίες και το υπόβαθρο της, καθώς και για να διερευνηθούν πιθανοί τρόποι υπέρβασης της σύγκρουσης προς όφελος τόσο της θεολογικής έρευνας όσο και της περαιτέρω ανάπτυξης του σώματος του Χριστού. Οι μεγάλοι Πατέρες της Εκκλησίας έδωσαν παραδείγματα ισόρροπης συνύπαρξης εκκλησιαστικής αυθεντίας και πίστης με τη θεολογική έρευνα και τον προβληματισμό, ιδιαίτερα σε εποχές που απαιτούνταν κρίσιμες και απαραίτητες συνθέσεις για την αποτελεσματική διάδοση του Ευαγγελίου (όπως λ.χ., στη συνάντηση της Εκκλησίας με τον Ελληνισμό). Οποιοσδήποτε περιορισμός της ακαδημαϊκής ελευθερίας στο όνομα της πίστης στην εκκλησιαστική παράδοση αποτελεί προδοσία, τόσο της ίδιας της παράδοσης όσο και του χριστιανικού πνεύματος.

Ο Παντελής Καλαϊτζίδης είναι Διευθυντής της Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών Βόλου από το 2000. Σπούδασε Θεολογία στη Θεσσαλονίκη και Φιλοσοφία στη Σορβόννη, στο Παρίσι. Έχει πάμπολλα δημοσιεύματα σχετικά με την εσχατολογική διάσταση του Χριστιανισμού, τον διάλογο Ορθοδοξίας και νεωτερικότητας, τον θρησκευτικό εθνικισμό και τον φονταμενταλισμό, την πολιτική θεολογία, την σχέση της σύγχρονης ορθόδοξης με τη δυτική θεολογία, τα ζητήματα ανανέωσης και αναμόρφωσης στην Ανατολική Ορθοδοξία, τον Οικουμενικό και τον διαθρησκειακό διάλογο, την θρησκευτική εκπαίδευση και άλλα. Είναι αρχισυντάκτης της θεολογικής σειράς «Δόξα & Πράξη» (Εκδόσεις ΠΣΕ), ενώ είναι μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου διαφόρων θεολογικών περιοδικών (Political Theology, Journal of Orthodox Christian Studies, Review of Ecumenical Studies, The Wheel). Έχει διδάξει Συστηματική Θεολογία στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο και στο Ινστιτούτο Ορθόδοξης Θεολογίας του Αγίου Σεργίου στο Παρίσι, ενώ υπήρξε ερευνητής στην Ελληνική Ορθόδοξη Σχολή του Τιμίου Σταυρού (Βοστώνη), στο Θεολογικό Σεμινάριο και το Πανεπιστήμιο του Πρίνστον (New Jersey), στο Πανεπιστήμιο DePaul (Σικάγο), στη Θεολογική Σχολή του Καθολικού Πανεπιστημίου του Leuven (Βέλγιο) και στη Προτεσταντική Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου του Μύνστερ (Γερμανία). Είναι μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Θρησκευμάτων (EuARe), και συμπρόεδρος (με τον Αριστοτέλη Παπανικολάου) της ομάδας Πολιτικής Θεολογίας της Διεθνούς Ορθόδοξης Θεολογικής Ένωσης (IOTA).

Ο Ionut Biliuta εργάζεται ως ερευνητής στο Ινστιτούτο Κοινωνικών Επιστημών «Gh. Sincai» (Târgu Mureș, Ρουμανία) της Ρουμανικής Ακαδημίας Επιστημών. Τα κύρια ακαδημαϊκά του ενδιαφέροντα είναι η ιστορία της Ορθόδοξης Εκκλησίας τον 20ο αιώνα (με ιδιαίτερη έμφαση στη Ρουμανική και την Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία), ο αντισημιτισμός και ο ρατσισμός στη σύγχρονη ορθόδοξη θεολογία, ο φασισμός και οι ορθόδοξοι κληρικοί, η αλληλοεπικάλυψη διαφόρων τομέων γνώσης μεταξύ Δυτικής και Ανατολικής Ευρώπης στα τέλη του δέκατου ένατου και το πρώτο μισό του εικοστού αιώνα, ο οικουμενισμός στον δέκατο ένατο αιώνα και στα χρόνια του μεσοπολέμου, ο αθεϊσμός και η απιστία στην Ανατολική Ευρώπη και οι αφανείς θρησκευτικές ομάδες στην Ανατολική Ευρώπη κατά τον εικοστό αιώνα.

Η Inga V. Leonova είναι εν ενεργεία αρχιτέκτονας και εκπαιδευτικός, ιδρύτρια και αρχισυντάκτρια του «The Wheel», ενός τριμηνιαίου περιοδικού Ορθόδοξης σκέψης και πολιτισμού που καλύπτει ένα ευρύ φάσμα θεμάτων για την Ορθόδοξη Θεολογία, την πνευματικότητα, την ιστορία και τις λειτουργικές τέχνες, παράλληλα με θέματα που αφορούν τις προκλήσεις των σύγχρονων πολιτικών ιδεολογιών. Τα κύρια ακαδημαϊκά της ενδιαφέροντα περιλαμβάνουν τη θεολογία του ιερού χώρου, την πρακτική της εκκλησιαστικής αρχιτεκτονικής και θέματα χριστιανικής ανθρωπολογίας. Έχει δημιουργήσει και διδάξει ένα μεταπτυχιακό μάθημα για τον μονοθεϊσμό και την ιερή αρχιτεκτονική στο Αρχιτεκτονικό Κολλέγιο της Βοστώνης και υπηρετεί ως σύμβουλος υποψηφίων διδακτόρων στη Σχολή Τέχνης και Σχεδιασμού της Νέας Αγγλίας. Είναι συγγραφέας πολλών δημοσιευμάτων για την Ορθοδοξία και τα πολιτισμικά θέματα, συμπεριλαμβανομένης της λειτουργικής αρχιτεκτονικής και της οικολογίας. Αποφοίτησε από το Αρχιτεκτονικό Ινστιτούτο της Μόσχας και έλαβε το μεταπτυχιακό της από το Πανεπιστήμιο του Μαϊάμι (1992). Έχει διδάξει στο Αρχιτεκτονικό Κολλέγιο της Βοστώνης (2010–2016) και έχει διατελέσει Μέλος του Επισκοπικού Συμβουλίου της Νέας Αγγλίας (2008–2011).

Ο Milan Vukomanović είναι Τακτικός Καθηγητής Κοινωνιολογίας της Θρησκείας στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου του Βελιγραδίου (Σερβία). Έλαβε το διδακτορικό του το 1993 από το Πανεπιστήμιο του Πίτσμπουργκ, όπου δίδαξε μαθήματα θρησκειολογίας από το 1989 έως το 1995. Στη συνέχεια, προσλήφθηκε ως επισκέπτης καθηγητής του ίδιου πανεπιστημίου στο πρόγραμμα Semester at Sea (Καλοκαίρι 2002) και ως προσκεκλημένος λέκτορας στο NTNU της Νορβηγίας. Έχει επίσης διδάξει μαθήματα στη Φιλολογική Σχολή και στη Σχολή Πολιτικών Επιστημών του Πανεπιστημίου του Βελιγραδίου. Είναι συνιδρυτής του Κέντρου Θρησκευτικών Σπουδών (CIREL-BOS) και πρώην πρόεδρος του Κοινωνιολογικού Συλλόγου Σερβίας και Μαυροβουνίου. Τα ακαδημαϊκά ενδιαφέροντα του καθηγητή Βουκομάνοβιτς καλύπτουν από την κοινωνιολογία της θρησκείας και τον διαθρησκειακό διάλογο έως τις μελέτες του πρώιμου Χριστιανισμού, της Ορθόδοξης Εκκλησίας και του Ισλάμ. Έχει δημοσιεύσει πάνω από 300 κείμενα, μεταξύ των οποίων εννέα βιβλία και δέκα επιμελημένους τόμους.