«Σε καμμιά περίπτωση, και πολύ περισσότερο στην περίπτωση της ελληνικής, δεν πρέπει να παραβλέπεται η εκτεταμένη αυτονομία του πολιτικού – κομματικού παιχνιδιού ως πελατειακής σχέσης μεταξύ πολιτικού και ψηφοφόρου, κατά την οποία ο μεν ψηφοφόρος παρέχει υποστήριξη προσδοκώντας προστασία, ενώ ο πολιτικός εκποιεί το κράτος στους ψηφοφόρους με αντάλλαγμα να το κατέχει ο ίδιος, δηλαδή να θεμελιώνει την ισχύ του στη δυνατότητα να διανέμει –αυτός, κι όχι κάποιος άλλος- προσοδοφόρες θέσεις και αξιώματα. Τούτη η αυτονομία του πολιτικού – κομματικού παιχνιδιού κάνει κατά κανόνα δευτερεύουσες ή και απλώς προσχηματικές τις “ιδεολογικές” κτλ., αντιθέσεις, ήτοι τις λεγόμενες αντιθέσεις “αρχών”· στο ιδεολογικό φάσμα ένας πολιτικός καταλαμβάνει ορισμένη θέση γιατί όλες οι υπόλοιπες είναι κατειλημμένες, και είναι πρόθυμος, αν το κρίνει συμφέρον, να εγκαταλείψει τη θέση που κατέλαβε αρχικά, αν κενωθεί άλλη. Μονάχα σ’ αυτήν την προοπτική μπορεί να εξηγηθεί ικανοποιητικά το χαρακτηριστικό για τη νεοελληνική πολιτική φαινόμενο της συνεχούς μετατόπισης πολιτικών σε διάφορες θέσεις του παραπάνω φάσματος. Πολύ λιγότερο μετατοπίστηκε η συγκεκριμένη πολιτική πράξη, δηλαδή η άσκηση της πολιτικής ως πελατειακής σχέσης. Η διόγκωση του κρατικού μηχανισμού για σκοπούς κομματικού οφέλους υπήρξε εκ ίσου έργο των “δεξιών” όσο και των “φιλελεύθερων” ή “δημοκρατικών” κομμάτων, όλα τα ελληνικά κόμματα υπήρξαν δηλαδή μ’ αυτήν την πολύ χειροπιαστή έννοια, κόμματα κρατιστικά, ανεξάρτητα απ’ το πώς αντιμετώπιζαν το κράτος στο επίπεδο των προγραμματικών τους αρχών».
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΟΝΔΥΛΗΣ. (2007). Η παρακμή του αστικού πολιτισμού: Από τη μοντέρνα στη μεταμοντέρνα εποχή κι από τον φιλελευθερισμό στη μαζική δημοκρατία. Αθήνα: Θεμέλιο, σσ. 22-23.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου