«”Η ψυχολογία του ανθρώπου που εγκαταλείπει το σπίτι του στον κατακτητή”, έλεγε μια από τις πιο δραστήριες και μορφωμένες γυναίκες της Κύπρου, που άφησε κι αυτή τα πάντα στον τουρκικό τομέα της Λευκωσίας, “είναι παράξενη. Πιστεύεις πως θα ξαναγυρίσεις σ’ αυτό. Κι αισθάνεσαι σαν να το λεηλατείς εσύ ο ίδιος, αν πάρεις πράγματα από μέσα…”», (σ. 14).
«Οι ιεροί τόποι της Καινής Διαθήκης είναι γεμάτοι με κτίσματα που το αρχιτεκτονικό τους ύφος είναι τόσο ανήσυχο, όσο και η ιστορία των προσκυνημάτων. Παρεκκλήσια, μοναστήρια, στοές, αυλές, κρύπτες, υπόγεια στριμώχνονται γύρω από το μεγάλο ναό της Αναστάσεως», (σ. 40).
«Τι έχει να προσφέρει το Κάιρο σ’ ένα νέο άνθρωπο που έρχεται από τον “έξω κόσμο”; Η Αίγυπτος του Λόρενς Ντάρελ έχει αντικατασταθεί από κάτι που μοιάζει περισσότερο με το λασπόχτιστο “λαβύρινθο” του Στρατή Τσίρκα», (σ. 49).
«Στα αραβικά κράτη μπορεί κανείς να βρει τη μαγεία, την ποίηση, την αποφασιστικότητα, το σχεδιασμό για το μέλλον. Εκείνο που είναι αδύνατο να βρει είναι η νηφαλιότητα», (σ. 64).
«Κανένας αυτοκινητόδρομος στον κόσμο δεν παρουσιάζει τόσο μεγάλη κίνηση και τέτοια ποικιλία σχημάτων, όσο ο ορεινός δρόμος του Λιβάνου που συνδέει τη Βηρυτό με τη Δαμασκό, το Αμάν, τη Βαγδάτη και την Τεχεράνη», (σ. 65).
«Το θαμπό απόγευμα η Αγία Σοφία της Τραπεζούντας, βυζαντινό μνημείο για το οποίο γράφτηκαν πολλοί τόμοι – τελευταία μια ογκώδης μελέτη, έκδοση του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου, του διάσημου βυζαντινολόγου Ντέιβιντ Τάλμποτ Ράις – είναι ένας μελαγχολικός μάρτυρας της μεγάλης ιστορίας του ελληνισμού σ’ αυτά τα χώματα», (σ. 91).
«Σ’ αυτή την αυτοκρατορική πόλη, που τη σεριανίζουν οι γλάροι απ’ το ξημέρωμα ως τη δύση του ήλιου, υπάρχουν ακόμα στο Μπεμπέκι και στα Θεραπειά εξοχικά σπίτια ήσυχα, που κοιτάζουν τη θάλασσα μέσα από κήπο πνιγμένο στις μανόλιες», (σσ. 114-115).
«Πουθενά στον κόσμο η σύγκρουση του παλιού με το καινούργιο, η αντιπαράθεση των σύγχρονων αναγκών με ογκόλιθους της Ιστορίας δεν είναι τόσο δραματικά παρούσα όσο στην Κωνσταντινούπολη. Βασιλεύουσα από γεννησιμιού της, κρατάει ακόμα την ηγεμονική της θωριά, παρόλο που η φτώχεια κατατρώει τα σπλάχνα της και το ανθρώπινο δράμα είναι ορατό δια γυμνού οφθαλμού στα πιο παλιά ακριβώς και ιστορικά της σημεία», (σ. 122).
«Είναι λίγες οι πόλεις με τόσο σωρευμένη Ιστορία και τόσο τεράστια σημασία όσο η Κωνσταντινούπολη. Βασίλισσα των πόλεων που ελέγχει ακόμα την είσοδο στο μυστηριακό κόσμο της Ασίας, διατηρεί ακέραιη τη μαγεία της», (σ. 140).
«Είναι αλήθεια πως όσα άφησε το 1922 η φωτιά και το μαχαίρι οι Τούρκοι βιάστηκαν να τα σκεπάσουν με κολοσσιαία κτήρια. Να κάνουν τη Σμύρνη Ιζμίρ. Μπλοκ πολυκατοικιών, εργατικών κατοικιών και συγκροτημάτων κάθε είδους και κάθε γούστου υψώνονται σήμερα ασφυκτικά ένα γύρω. Εκατομμύρια τόνοι μπετόν λες και θέλουν να καταπλακώσουν την ενοχή. Να εξαφανίσουν τη μνήμη. “Μισή μέρα αρκετή για να δείτε τη Σμύρνη”, σημειώνουν οι ξενόγλωσσοι τουριστικοί οδηγοί. “Η Σμύρνη έχει χάσει τον ίσκιο της, όπως τα φαντάσματα…” γράφει ο Σεφέρης. Κρατούσε όμως ως το θάνατό του το κλειδί του οικογενειακού σπιτιού στη Σκάλα. Ένα σπίτι που βρίσκεται ακόμα κλειστό μπροστά στη θάλασσα», (σ. 141).
ΜΑΡΙΑ ΚΑΡΑΒΙΑ. (31994). Κρανίου Τόποι. Ταξίδια στην Ανατολική Μεσόγειο. Αθήνα: Καστανιώτη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου