Φασισμοί - ναζισμοί - εθνικισμοί - φανατισμοί στην εκπαίδευση

Γράφει ο ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ Ι. ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ

Αναρωτιέμαι γιατί εκπλησσόμαστε με τους ναζιστικούς θύλακες που ευδοκιμούν εντός των σχολικών τοιχών; Μήπως, τελικά, βιαζόμαστε να επιρρίψουμε τις ευθύνες μόνο στο ηλικιακό φάσμα 15 έως 20 χρονών; Ο πολύς Γιώργος Σεφέρης, χρόνια πριν, τα Χριστούγεννα του 1968, στο Τετράδιο Γυμνασμάτων Β΄, έγραφε το δίστιχο «Από βλακεία»: «Ελλάς· πυρ! Ελλήνων· πυρ! Χριστιανών· πυρ! / Τρεις λέξεις νεκρές. Γιατί τις σκοτώσατε;». Το ‘γραφε για τότε, το επαίσχυντο 1968, αλλά πιστεύω πως θα το ‘γραφε και σήμερα, αν ζούσε. 

Κακά τα ψέματα, αγαπητές μου αναγνώστριες κι αγαπητοί μου αναγνώστες. Η σημερινή εκπαίδευση δεν έχει μέλλον… Ο «ανέμελος καταναλωτής» έφηβος, το «πρόβατο των φροντιστηρίων», ο «λοιδωρούμενος ως φύτουλας», ο «κάγκουρας», το «χουλιγκάνι», ο άνεργος, που η δήθεν σχολική αγωγή λέει πως τον μορφώνει και τον οπλίζει με «δεξιότητες» για να γίνει δόλωμα σε μια τεχνοκρατούμενη αγορά εργασίας, αναζητά διέξοδο. Κι αυτή, δυστυχώς, η διεξόδος γίνεται αδιέξοδος· την αναζητά σε πολλούς –ισμούς, ολοκληρωτισμούς, φασισμούς, ναζισμούς, εθνικισμούς, φανατισμούς, φονταμενταλισμούς… Το τραγικό στην προκειμένη περίπτωση είναι πως εμείς οι δάσκαλοι στα σχολειά κι εμείς οι γονείς στο σπίτι, πότε δεν καθίσαμε σοβαρά να συζητήσουμε με τους μαθητές και τα παιδιά μας τί τέλος πάντων πραγματικά είναι η πατρίδα, η θρησκεία, η οικογένεια. Εξού και τα ιδεολογήματα του τύπου «πατρίς, θρησκεία, οικογένεια».

«Το σχολειό είναι θεσμός γραπτού πολιτισμού» και για να σωθεί, κάποια στιγμή… λέω κάποια στιγμή - και νομίζω πως είναι καιρός να τη σκεφτούμε σοβαρά αυτή τη στιγμή -, η εκπαίδευση οφείλει να πετάξει στον κάλαθο των αχρήστων τον χρησιμοθηρικό της χαρακτήρα και να γίνει ΠΑΙΔΕΙΑ. Αλλιώς το αυγό του φιδιού θα συνεχίζει να σπάει, γεννώντας το αποφθεγματικό τερατούργημα: «Ελλάς Ελλήνων Χριστιανών», συνοδευμένο με αγκυλωτούς σταυρούς.