Τετάρτη 19 Αυγούστου 2020

Για τον «Χαμένο Παράδεισο»

Γράφει ο ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ Ι. ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ

Ο πρωινός καφές στον ιστορικό Κήπο της Μυτιλήνης είχε την έκπληξή του! Γνωστός συντοπίτης, με τον οποίον κάθε φορά που συναντιόμαστε λέμε καλημέρα, βλέποντας μετανάστες και πρόσφυγες από την αφρικανική ήπειρο να περπατούν στην αγορά της Μυτιλήνης, άρχισε να «ψέλνει» τον γνωστό «εξάψαλμο», κατά πάντων: «προδότες όλοι όσοι υποδέχονται πρόσφυγες και μετανάστες - η πατρίδα και η θρησκεία μας κινδυνεύει» Φευ! Προσπάθησα να καθησυχάσω την αγωνία του, εις μάτην όμως. Για τον αγαπητό γνωστό –συχνά τον βλέπω και σε στασίδι της Εκκλησίας να προσεύχεται– η σημερινή παγκόσμια μετακίνηση πληθυσμών, που δημιουργεί το γνωστό μεταναστευτικό φαινόμενο είναι αποτέλεσμα συνωμοσίας κατά της Ελλάδας και της Ορθόδοξης χριστιανικής πίστης. Φευ! Μια ακόμη προσπάθεια που έκαμα να κατευνάσω την μήνι του, λέγοντάς του πως δεν είναι δυνατόν όσα συμβαίνουν να είναι συνωμοσία, κι αυτή κατέληξε στο κενό. Φεύγοντας ο γνωστός συντοπίτης θυμήθηκα όσα για τον «χαμένο παράδεισο» γράφει ο καταξιωμένος φιλόσοφος και συγγραφέας George Steiner στο βιβλίο του Νοσταλγία του απολύτου. Στο απόσπασμα που ακολουθεί, νομίζω, πως με σαφή τρόπο ο Steiner, επικαλούμενος τη σκέψη του κορυφαίου Γάλλου ανθρωπολόγου Claude Levi-Strauss, καταγράφει το βαρύ τίμημα που  σήμερα πληρώνει η Δύση έναντι πολλών λαών της αφρικανικής ηπείρου, κι όχι μόνο: «Όταν συνάντησε αυτά τα αμυδρά απομεινάρια της Εδέμ, ο δυτικός άνθρωπος ανέλαβε να τα καταστρέψει. Σφαγίασε αναρίθμητους αθώους πληθυσμούς. Ισοπέδωσε τα δάση, έκαψε τις σαβάνες. Στη συνέχεια έστρεψε την καταστροφική μανία του στα ζωικά είδη. Το ένα μετά το άλλο κυνηγήθηκαν ανελέητα μέχρι να εξαφανιστούν ή να οδηγηθούν στην τεχνητή επιβίωση στους ζωολογικούς κήπους. Αυτή η καταστροφή συχνά υπήρξε σκόπιμη, ήταν άμεσο αποτέλεσμα των στρατιωτικών κατακτήσεων, της οικονομικής εκμετάλλευσης, της επιβολής ενιαίων τεχνολογιών στη ζωή των ιθαγενών. Εκατομμύρια άνθρωποι χάθηκαν ή απώλεσαν την εθνική τους κληρονομιά και ταυτότητα. Ορισμένοι παρατηρητές μιλούν για είκοσι εκατομμύρια θύματα μόνο στο Κονγκό από την αρχή της βελγικής ηγεμονίας. Γλώσσες, που η καθεμιά τους κωδικοποιούσε μια μοναδική θεώρηση του κόσμου, εξαφανίστηκαν κάτω από τον οδοστρωτήρα της λήθης. Ο ερωδιός και η φάλαινα κυνηγήθηκαν σχεδόν μέχρις εξαλείψεως. Πολλές φορές, άλλωστε, η καταστροφή επήλθε από λάθος ή ακόμα και από φιλανθρωπία. Τα δώρα που έφερε ο λευκός άνθρωπος – φάρμακα, υλικά, δώρα θεσμικά – αποδείχθηκαν μοιραία για τους αποδέκτες. Είτε ήρθε για να κατακτήσει είτε για να προσηλυτίσει, να εκμεταλευτεί ή να παράσχει ιατρική φροντίδα, ο δυτικός άνθρωπος έφερε τον όλεθρο. Κυριευμένοι, θα λέγαμε, από ένα είδος αρχέτυπης λύσσας εξαιτίας του αποκλεισμού μας από τον Κήπος του Παραδείσου, κυριευμένοι από κάποια βασανιστική ανάμνηση εκείνης της ατίμωσης, σκαλίσαμε παντού τη γη αναζητώντας ίχνη της Εδέμ και, όπου τα βρήκαμε, τα ξεπαστρέψαμε».

GEORGE STEINER. (2007). Νοσταλγία του απολύτου, μτφρ. Παλμύρα Ισμυρίδου. Αθήνα: Άγρα, σσ. 61-62. 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου