«Η Κλίμακα του Ιωάννου, βιβλίο αφιερωμένο αποκλειστικά στην άσκηση, δεν είναι μια συλλογή αντικειμενικών κανόνων και “πρακτικών” οδηγιών για την επιτέλεση της ασκήσεως – όπως πολλά από τα μεταγενέστερα ασκητικά εγχειρίδια. Υπάρχουν πάντοτε γενικές “αρχές” της ασκήσεως […] αλλά αυτές δεν ορίζουν ποτέ κάτι περισσότερο από τον χώρο του προσωπικού γεγονότος.
»Μια πρώτη γενική “αρχή”, σύμφωνα με την εμπειρία της Κλίμακος, είναι η παραίτηση, για όποιον αναλαμβάνει την άσκηση ως έργο μετανοίας, από κάθε ελπίδα σωματικής ανέσεως και σωματικής παρηγορίας.
“Μετάνοια έστι
σωματικής παρακλήσεως διηνεκής ανελπιστία”[1].
»Η Χάρη του Θεού θα αναπληρώση τη στέρηση της σωματικής παρακλήσεως, ο Ιωάννης της Κλίμακος θα μιλήση αλλού για την σάρκα που αναθάλλει όταν ενδημήση στον άνθρωπο η οσία αγάπη[2], ωστόσο καταρχήν η πραγματική μετάνοια, το πένθος για την ανταρσία και την πτώση της φύσεως, δεν αφήνει περιθώρια για ελπίδα σωματικής παρηγορίας. Κάθε παραχώρηση που αποβλέπει στην παράκληση της σαρκός είναι μια θύρα ανοικτή στην επιθυμία, γι’ αυτό η άσκηση ταυτίζεται με μιαν αδιάκοπη εγρήγορση, μιαν ανύσταχτη ετοιμότητα:
“Ώσπερ ο λέοντι μαχόμενος,
εάν αλλαχού τον οφθαλμόν αποπλανηθή,
ευθέως απόλλυται,
ούτω και ο τη εαυτού σαρκί μαχόμενος,
εάν ταύτην αναπαύση”[3]».
ΧΡΗΣΤΟΣ ΓΙΑΝΝΑΡΑΣ. (1971). Η μεταφυσική του σώματος. Σπουδή στον Ιωάννη της Κλίμακος. Αθήνα: Δωδώνη, σσ. 117-118.
[2] Λ΄ ια΄ 168.
[3] ΚΣΤ΄γ΄ λβ΄ 147.
Τήρησα την ορθογραφία του συγγραφέα.
ΑπάντησηΔιαγραφή