Ένα εξαιρετικό λογοτεχνικό βιβλίο, όπου η ανάγκη του ανθρώπου να μιμηθεί τον Θεό δεν είναι καινούργια

«Αφού είχε ακολουθήσει καμιά δεκαριά διαφορετικές οδούς, κατέληξε σε κάτι προφανές: όλες οι αναγνώσεις του οδηγούσαν στο ίδιο θέμα, στον θρύλο του Γκόλεμ. Σ’ αυτό τον μύθο που κυριαρχούσε στο φαντασιακό της Δύσης και δεν είχε ποτέ πάψει να θέτει υπό αμφισβήτηση την ανθρώπινη υπόσταση του ανθρώπου. 

»Κατ’ αρχάς, είναι η ίδια η λέξη. Το “Γκόλεμ” είναι ένα βιβλικό “άπαξ λεγόμενο”. Απαντάται μια μοναδική φορά στον Ψαλμό 139 (138): 16. 

»“Με είδες κιόλας τελειωμένον, όταν ακόμα ήμουν μάζα άμορφη και στο βιβλίο σου όλες ήταν γραμμένες οι μέρες που για μένα πρόβλεπες, ακόμα πριν καμιά απ’ αυτές υπάρξει”». 

PIERRE ASSOYLINE. (2017). Γκόλεμ, μτφρ. Μαρίζα Ντεκάστρο. Αθήνα: Πόλις, σσ. 95-96.